جایگزینی کنترل بیولوژیک به جای سموم شیمیایی، اولویت سازمان حفظ نباتات
سرپرست معاونت کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور گفت: توسعه روش‌های مبتنی بر استفاده از عوامل بیولوژیک و غیر شیمیایی در مدیریت عوامل خسارت‌زای گیاهی از مهمترین اولویت‌های سازمان حفظ نباتات کشور است.
سید جواد نوروزیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا بیان کرد: توسعه روش‌های مبتنی بر استفاده از عوامل بیولوژیک و غیرشیمیایی در مدیرت عوامل خسارت‌زای گیاهی از مهمترین اولویت‌های سازمان حفظ نباتات کشور است.
وی ادامه داد: با تاکیدات رئیس سازمان، ارتقاء سطح کیفی و کمی برنامه کنترل بیولوژیک در کشور و افزایش استفاده از این عوامل در مدیریت تلفیقی عوامل خسارت‌زای گیاهی به‌طور جدی در دستور کار قرار گرفته است.
سرپرست معاونت کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور ضمن اشاره به تاریخچه کنترل بیولوژیک در کشور بیان کرد: آسیب‌شناسی برنامه کنترل بیولوژیک در سه حوزه اجرا، تحقیق و توسعه حائز اهمیت است.
نورزیان در خصوص آگاهی بخشی و ترویج افزود: در این راستا لزوم توسعه هدفمند برنامه کنترل بیولوژیک، افزایش استفاده از عوامل میکروبی و گیاه پایه و ماکرو ارگانیسم‌ها در مدیریت عوامل خسارت‌زای گیاهی اهمیت ویژه‌ای دارد.
وی گفت: افزایش جمعیت جهان، تغییرات اقلیمی و همچنین عملکرد بالاتر محصولات در محیط‌های کنترل شده (گلخانه‌ها) موجب برنامه‌ریزی دولت‌ها برای افزایش سطح گلخانه‌ها در بیشتر کشورها و از جمله ایران شده است.
سرپرست معاونت کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور بیان کرد: شرایط مناسب گلخانه علاوه بر گیاهان برای آفات و عوامل بیماری‌زا نیز بسیار مناسب است و این امر سبب خواهد شد تا جمعیت آفات نیز افزایش یابد، لذا برای جلوگیری از افزایش بی‌رویه تعداد سم پاشی‌ها در محیط‌های گلخانه‌ای، ضروری است استفاده از عوامل بیولوژیک و غیرشیمیایی به‌عنوان گزینه‌ای کارآمد و مهم در مدیریت آفات مورد توجه قرار گیرد.
شرایط توسعه عوامل کنترل بیولوژیک در کشور مثبت است
نوروزیان در ادامه به تنوع سبد آفت‌کش‌ها و عوامل کنترل بیولوژیک در کشور اشاره کرد و زمینه را برای توسعه و به‌کارگیری این عوامل در برنامه کنترل بیولوژیک کشور مثبت ارزیابی کرد.
وی اضافه کرد: در سال‌های اخیر با هدف کاهش اثرات سوء مصرف آفت‌کش‌ها به‌ویژه در محصولات تازه‌خوری، راهکارهای کنترل بیولوژیک و غیرشیمیایی در بیشتر کشورها به‌طور جدی در دستور کار قرار گرفته است.
سرپرست معاونت کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور اضافه کرد: در ایران نیز از سال 1389 با اجرای طرح‌های تحقیقاتی، برنامه کنترل بیولوژیک کشور در گلخانه‌های خیار و گوجه فرنگی در استان‌های اصفهان و تهران آغاز شد. در سال‌های بعد در محصولات توت فرنگی، فلفل، بادمجان و گلخانه‌های رز نیز توسعه پیدا کرد که این امر علاوه بر کاهش دفعات سم‌پاشی و به‌تبع آن کاهش مصرف سموم، سبب احیای دشمنان طبیعی آفات مانند شکارگر سنوزیا در گلخانه‌های کشور شد.
بستر مناسب تولید و عرضه فرآورده‌های بیولوژیک در کشور
نوروزیان گفت: محدودیت مصرف آفت‌کش در گلخانه‌ها در برخی بازارهای هدف و همچنین بازار خوب محصولات دارای برچسب سبز ( تولید شده بدون مصرف مواد شیمیایی) بستر مناسبی را برای تولید، عرضه و مصرف فرآورده‌های بیولوژیک و غیر شیمیایی فراهم کرده است.
وی با بیان اینکه استفاده از این عوامل یکی از گزینه‌های مناسب در دستیابی به کشاورزی پایدار است، ادامه داد: با فناوری‌های نوین مولکولی، اثربخشی، دوام و انتخابی شدن این ترکیبات روز به روز بیشتر شده است و تحقیقات در این خصوص همچنان ادامه دارد.
سرپرست معاونت کنترل آفات سازمان حفظ نباتات کشور گفت: به‌طور تخمینی هزینه تحقیق و ساخت یک ترکیب شیمیایی جدید تا حداکثر 160 میلیون دلار متغیر است و زمان لازم برای تحقیق، سنتز و تولید تجاری نیز بیش از 10 سال است. در حالی که ترکیبات طبیعی علاوه بر این که کم خطرتر هستند، تولیدشان به زمان و هزینه بسیار کمتری نیاز دارد.
وجود 65 آفت‌کش میکروبی، بیوشیمیایی و گیاه پایه در کشور
نوروزیان درباره تعداد آفت‌کش‌های بیولوژیک در کشور گفت: در حال حاضر 65 آفت‌کش میکروبی، بیوشیمیایی و گیاه پایه در کشور به تصویب رسیده و در فهرست سموم مجاز کشور قرار دارد. این آفت‌کش‌ها مشتمل بر 38 قلم حشره کش، پنج قلم کنه‌کش، 17 قلم قارچ‌کش و پنج قلم نماتدکش و حلزون‌کش است که برای کنترل بیش 70 آفت و بیماری مهم روی محصولات مهم و دارای مصرف تازه‌خوری همانند سبزی، صیفی و محصولات گلخانه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین استفاده از شکارگرها و پارازیتوئیدها نیز از اقبال خوبی در کشور برخوردار بوده و در برنامه کنترل آفات مهمی نظیر کرم ساقه‌خوار برنج جایگاه ویژه‌ای دارند.
وی بیان کرد: تا پیش از سال 1386 در مجموع چهار آفت‌کش بیولوژیک در کشور تصویب شده بود، این میزان از 14 قلم در سال 1392 با طی یک روند افزایشی مناسب به 65 قلم در سال جاری رسیده است. همچنین مصرف آفت‌کش‌های میکروبی در کشور نیز در دهه اخیر افزایش یافته است اما این افزایش کافی نبوده و لازم است شرکت‌های تولید کننده و واردکننده این محصولات و همچنین بهره‌برداران در خصوص افزایش مصرف این ترکیبات در تولید محصولات کشاورزی اهتمام بیشتری از خود نشان دهند.
دیدگاه تان را بنویسید