پیش بینی خسارت 10 درصدی بیماری لکه نواری باکتریایی غلات به مزارع گندم و جو

فهیمه نظری عضو هیات علمی بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور از شیوع بیماری لکه نواری باکتریایی خبر داد و گفت: تاکنون شیوع این بیماری در مناطق مختلفی از ایران به ویژه استان های اصفهان، ایلام، کرمان، مرکزی، خراسان ، همدان، کرمانشاه، زنجان، آذربایجان شرقی، لرستان، هرمزگان و یزد گزارش شده است.

وی ادامه داد: بیماری لکه نواری باکتریایی غلات توسط باکتری « Xanthomonas translucens» ایجاد و به ­دلیل لکه‌­های قهوه­ای تیره‌­ای که این بیماری روی گلوم­ها ایجاد می کند به بیماری پوشینه سیاه نیز معروف شده است.

عضو هیات علمی بخش تحقیقات بیماریهای گیاهی گفت: میانگین خسارت این بیماری، در حدود 10% تخمین زده شده است اما گاهی خسارت این بیماری در برخی مناطق به بیش از 40% نیز می رسد .

وی یادآور شد: خسارت این بیماری ارتباط مستقیمی با درصد آلودگی برگ ها به ویژه برگ پرچم دارد؛ در صورت آلودگی ۵۰ درصد برگ های پرچم گندم در یک مزرعه  گاهی تا ۲۰ درصد وزن کل دانه ها کاهش می یابد.

نظری تاکید کرد: بیماری لکه نواری باکتریایی یک بیماری بذرزاد بوده و شناسایی آن در مراحل اولیه بیماری بسیار حائز اهمیت است.

به گفته وی؛ دو فاکتور دما و رطوبت مهمترین عوامل محیطی در بروز و گسترش آن بوده و با افزایش دما از 15 تا 30 درجه سانتی گراد بروز علایم در مزرعه قابل شناسایی است، در دمای 15 درجه سانتیگراد، لکه های اولیه بیماری روی برگ‌های گندم ظاهر می شود، ولی بهینه دمای بیماری 24 تا 26 درجه سانتی گراد است.

عضو هیات علمی بخش تحقیقات بیماری‌های گیاهی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور  در خصوص علائم ناشی از بیماری گفت: در مراحل اولیه بیماری به صورت لکه های آبسوخته و در شرایط رطوبتی حاوی ترشحات زرد رنگ باکتریایی نیز است، با بالا رفتن دما ترشحات باکتریایی خشک شده و با پیوستن لکه های آبسوخته نوارهای زرد رنگ طولی روی برگهای گندم دیده می شود.

وی مهمترین مشخصه شناسایی این نوارهای باکتریایی را نازک شدن برگ در محل عارضه عنوان کرد و گفت: این نازک شدن به نحوی است که نور به راحتی از آن عبور می کند.  بارش باران و وزش باد باکتری‌ها را از برگهای پایینی به سمت بالای گیاه گسترش داده و در نهایت به خوشه رسیده و باعث سیاه شدن سنبله ها می شود.

نظری؛ کاشت بذر سالم، تناوب زراعی، مبارزه با علف های هرز، مدفون کردن کاه و کلش مزارع آلوده، استفاده از ارقام مقاوم و نیز مبارزه بیولوژیک را از راههای کنترل این بیماری برشمرد و تصریح کرد: در این میان استفاده از بذور سالم اهمیت بالاتری دارد.

​