نمره پایین ایلام در گردشگری

اتوبوس در جاده پرپیچ‌وخم ایلام به دره‌شهر حرکت می‌کند. کوهستان زاگرس، چوپانانی که گله‌هایشان را از جاده عبور می‌دهند، دره‌های عمیق، زنان عشایر سوار بر اسب و الاغ و کودکانی با لباس محلی را پشت سر می‌گذاریم و به دشتی پر از لاله می‌رسیم. راننده ترمز می‌کند و همه از اتوبوس بیرون می‌ریزند تا عکس‌های سلفی و دسته‌جمعی بگیرند.

ایلام جاذبه گردشگری کم ندارد، تنگه شداد، غار خفاش‌ها، دریاچه دوقلو، آب گرم، تنگه رازیانه، غار زینگان، تنگه بهرام چوبین، دشت ارغوان و خوش­رفتاری اهالی با گردشگران و شوقی که به توسعه این صنعت در استان خود دارند، همگی می‌تواند عامل گردآمدن گردشگران از اقصی نقاط ایران و جهان در این منطقه باشد. بااین‌حال تنها نوروز است که مسافران را آن‌هم در تعداد محدود به این استان مرزی می‌کشاند. حتی در اوایل فروردین هم به هر جایی در ایلام می‌رویم تنها اجتماع محلی‌ها را می­‌بینیم. این موضوع گرچه آرامش ما را به هم نمی‌زند اما نشان می‌دهد ایلام در راه رسیدن به مقصد گردشگری هنوز راه درازی در پیش دارد.

فعالان حوزه توریسم از وجود زیرساخت‌ها و مزیت رقابتی به‌عنوان یکی از لوازم توسعه این صنعت در مناطق مختلف استان نام می‌برند. ایلام اما به نظر می‌رسد در این زمینه مشکلاتی دارد که باید از سوی مسئولان گردشگری استان نسبت به رفع آنها اقدام شود. در بسیاری از مناطق مانند تنگه شداد، تنگه رازیانه و.. امکان دسترسی به اتوبوس مهیا نیست و باید برای رفتن به این مکان‌ها از مینی‌بوس یا سایر وسایل نقلیه بهره گرفت. در استان گرچه نرخ کرایه مینی‌بوس یا حتی تراکتور پایین است اما در مقابل از کیفیتی برخوردار نیست که  به توسعه توریسم در مناطق کمک کنند.

هتل‌های استان ایلام و اقامتگاه‌های بوم­گردی از دیگر چالش‌های این استان در توسعه توریسم هستند. اغلب هتل‌ها نسبت به ارائه خدمات مطلوب سهل‌انگارانه برخورد می‌کنند. حتی برای داشتن یک سطل زباله پلاستیکی از کم‌پولی و نگرفتن وام می‌گویند، از دادن یک فنجان خالی به مسافرشان به این بهانه که تعداد محدودی در اختیار دارند و یا اینکه به طور کل چنین سرویسی را متوقف کرده­‌اند، امتناع می‌کنند. از منظر فرم معماری، اقامتگاه‌های بوم­گردی ایلام نتوانسته‌اند بازنمای معماری بومی منطقه باشند و در ساختمان­‌های خود نمادی از آن را به گردشگر عرضه کنند. بسیاری از این اقامتگاه‌ها تنها نمایشی سطحی از خانه محلی هستند و نسبت به برخی مناطق هزینه بسیار بیشتری را برای ارائه خدمات می‌گیرند. ضمن آن‌که ساخت خانه‌هایی با یک هال بزرگ که همه گردشگران در کنار هم شب را بگذرانند شاید گزینه مناسبی برای بسیاری از تورها نباشد. نحوه ارائه غذا هرچقدر هم که خوب باشد بازهم قیمت، عامل تعیین­‌کننده نهایی برای مدیران تور در انتخاب محل اقامت و صرف غذا هستند.

این نقدها البته منکر مهمان‌نوازی و اخلاق خوش بسیاری از صاحبان این اقامتگاه‌ها و مسئولان هتل نیست که درنهایت می‌خواهند توسعه گردشگری در استان ایلام اتفاق بیافتد. به گفته آنها فصل گردشگری تنها در فروردین و ایام نوروز است و به رغم هوای بهاری ایلام در پاییز و زمستان، خبری از مسافر در آن ایام نیست. همین امر سبب شده تنها هتل دره‌شهر درآمد عمده خود را از اجاره سالن این هتل برای مراسم‌ مختلف مانند عروسی تأمین کند و در ایلام نیز هتل دالاهو به حداقلی‌ترین شکل خدماتش را ارائه دهد. بدون شک توسعه گردشگری با توازن قیمت و کیفیت خدمات و نحوه ارائه آنها نسبت مستقیم دارد و این مهم از راه چاپ بروشور و تراکت محقق نخواهد شد بلکه نیازمند مهندسی اقدامات حمایتی و تبلیغی است.