به استخدام دولتی در سازمان محیط‌زیست دل نبندیم

حسین آخانی استاد دانشگاه تهران در گفت‌وگو با «ایانا» بابیان اینکه در کشور ما سهمیه دانشگاه‌ها متناسب با نیازهای کشور نیست، عنوان می‌کند: نه‌تنها در محیط‌زیست بلکه در همه زمینه‌ها میزان فارغ‌التحصیلان دانشگاه با نیاز بازار تطبیق ندارد و همین امر بیکاری را در رشته‌های مختلف افزایش داده است. بسیاری از این فارغ‌التحصیلان تنها مدرک می‌گیرند و نمی‌توانند شغلی متناسب با آن پیدا کنند.

او با اشاره به اینکه آمار بیکاری در رشته‌های محیط‌زیست، منابع طبیعی و کشاورزی بالاست، می‌افزاید: در کنار عدم تناسب سهمیه‌ها ما با معضل پایین بودن کیفیت آموزش و پژوهش در بسیاری از دانشگاه‌ها به‌ویژه در مراکزی که درازای پول مدرک تحویل می‌دهند هستیم.

این استاد دانشگاه فقدان زیرساخت‌های پژوهشی را ازجمله نقاط ضعف دانشگاه‌ها می داند و می‌گوید: دانش‌آموختگان تنها مدرک می‌گیرند و استخدام آن‌ها در دستگاه‌های دولتی دردی از کشور را حل نمی‌کند بلکه این افراد به مانعی در راه توسعه نیز تبدیل می‌شوند. بخش عمده‌ای از مشکلات ما به ضعف دانش در بدنه کارشناسی بازمی‌گردد و ما برای آن باید راه‌حلی بیندیشیم.

او با انتقاد از سهم پژوهش در بودجه عنوان می‌کند: قرار بود سهم نیم درصدی پژوهش از بودجه کشور به چهار درصد برسد اما ما در این زمینه نه‌تنها افزایشی نداشتیم بلکه همین میزان اندک نیز به‌درستی تخصیص داده نشده و تنها به بعضی افراد، سازمان‌ها و مؤسسات داده می‌شود که در آن پژوهشگران مستقل سهمی ندارند.

آخانی اضافه می‌کند: تا زمانی که پژوهش را در کشور تقویت نکنیم نمی‌توانیم انتظار افزایش کیفی در آموزش داشته باشیم. به‌عنوان نمونه گزارشی درباره جنگل‌های سیرکانی به سازمان ملل ارائه شد که نویسندگان بخش عمده گیاه‌شناسی آن را از مقالات بنده استخراج کرده بودند. متأسفانه ما با شرکت‌های مشاوری روبهرو هستیم که فاقد نیروهای متخصص و برجسته برای ارائه مشاوره به سازمان محیط‌زیست و جنگل‌ها هستند.  

او می‌گوید: این افراد پشت کامپیوتر نشسته و از طریق جستجو در اینترنت گزارش‌های خود را تهیه‌کرده و هزینه پروژه را دریافت می‌کنند. این در حالی است که باید پول پژوهش به دانشگاه‌ها تزریق شود تا فارغ‌التحصیلانی متخصص داشته باشیم و بتوانیم راهکارهایی برای حل مشکلات محیط‌زیستی خود پیشنهاد دهیم نه اینکه به اقداماتی اکتفا کنیم که صدسال از تاریخ‌مصرف آن گذشته و مورد تائید نیستند.

این استاد دانشگاه نمونه این اقدامات نادرست را در کشت کهور آمریکایی در خوزستان می‌داند و می‌کند: میلیاردها تومان برای کاشت این‌گونه مهاجم هزینه می‌شود و نه‌تنها مشکلات محیط‌زیست این استان را حل نمی‌کند بلکه معضل جدیدی را نیز به این منطقه می‌افزاید.

او در ادامه به استخدام نیروهای محیط‌زیست در فضاهای غیردولتی اشاره‌کرده و می‌افزاید: سیاست دولت در کوچک کردن بدنه انسانی آن است و در بسیاری از وزارتخانه‌ها استخدام ممنوع شده و پست‌های زیادی حذف‌شده‌اند  ازاین‌رو ما باید راهکاری برای جذب نیروها در بخش خصوصی داشته باشیم.

آخانی مدارس طبیعت را یکی از پتانسیل‌های این فارغ‌التحصیلان می‌داند و می‌گوید: مدرسه طبیعت یک ایده نو است که توسط تعدادی از متخصصان برجسته محیط‌زیست مطرح شد. این مدارس می‌توانند برای چند صد هزار فارغ‌التحصیل شغل ایجاد کنند اما نه وزارت آموزش‌وپرورش و نه سازمان حفاظت محیط‌زیست همراهی‌های لازم را در این زمینه ندارند.

او در خصوص استخدام محیط‌بانان می‌گوید: بسیاری از مناطق ما با کاهش نیرو در حفاظت روبه‌رو هستند و استخدام محیط‌بانان جدید می‌تواند نوید خوشی برای حفظ این عرصه‌ها باشند تا نظارت در آن‌ها افزایش پیدا کند.