افزایش قدرت نگه داشت آب در خاک به کمک ورمی کمپوست

حسین صفاری عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب کشور در گفت‌وگو با ایانا درباره وضعیت تولید ورمی کمپوست بیان کرد: سابقه تهیه کودهای ورمی کمپوست در کشور ما به دهه 70 و موسسه تحقیقاتی خاک و آب بر می‌گردد. در این موسسه کرم‌هایی را از خارج وارد کردند. برای فرآوری این کود انواع ضایعات کشاورزی پوسیده و نیمه پوسیده شبیه کودهای دامی، برگ های درختان و هر چیزی که قابلیت پوسیده شدن داشته باشد مثل روزنامه و جعبه دستمال کاغذی، تفاله چای و پوست تخم مرغ و هر آنچه در سبد غذایی ما به‌عنوان مواد آلی وجود دارد و دور می ریزیم، قابل استفاده است. این کرم خاکی می‌تواند چنین موادی را هضم کند.

وی افزود: این کرم، یکسری ترکیبات ویتامینی هورمونی و آنزیمی در فرآیند هضم، به زباله‌ها اضافه می‌کند. در واقع زباله‌ها را از سیستم گوارشی خود عبور داده و به این ترتیب فضولات خارج شده از بدن این کرم، ورمی کمپوست بوجود می‌آورد. زباله‌ها پس از عبور از دستگاه گوارش این کرم از جهت ترکیب و تفاوت، تغییرات فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی خوبی پیدا می‌کنند و یک کود سالم  را به‌وجود می‌آورند که با کودهای کمپوست معمولی، پوسیده یا نپوسیده و شیمیایی متفاوت است.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب کشور در ادامه درباره نیاز موجود به کودهای ورمی کمپوست در کشور تصریح کرد: هر قدر که ما پتاسیل تولید داشته باشیم، بازار آن هم ایجاد خواهد شد. متاسفانه در چند سال اخیر شبکه‌های هرمی برای تولید این کرم‌ها وارد عمل شدند که هدفی جز دلالی و از بین بردن پول مردم نداشتند. بعد از مدتی هم این شبکه‌ها منحل شدند.

صفاری تاکید کرد: در حاضر در فروشگاه‌ها و صنایع گل و گیاه ما خرید و استفاده از کودهای ورمی پوست با استقبال خوبی مواجه شده است. افراد بسیاری در حوزه تولید ورمی کمپوست وارد شدند که دوره‌های آموزشی تولید و فروش را یاد گرفتند اما بعد از مدتی این فرآیند را رها کردند. تبلیغات خوبی هم در این زمینه انجام نشده است.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب کشور درباره چگونگی تهیه کود ورمی کمپوست در کشور و دلایل بی‌توجهی به آن بیان کرد: تولید کود ورمی کمپوست در برخی از واحدهای نیمه صنعتی، کارگاه‌های کوچک و محیط‌های روستایی انجام می‌شود. قیمت بالای این کود مغذی و عدم تبلیغات مناسب از طریق رسانه‌های جمعی، یکی از عوامل عدم استقبال از آن در سطح وسیع است.

وی متذکر شد: مراحل مختلفی در تهیه این کود وجود دارد. استفاده از زباله‌های خانگی دارای مواد آلی، برای تهیه ورمی کمپوست از ابتدایی‌ترین کارها در این زمینه است که می‌تواند به‌عنوان یک کسب و کار در داخل منازل انجام شود.

صفاری درباره روند به‌روزرسانی استاندارهای لازم در تهیه ورمی کمپوست بیان کرد: درباره تهیه کمپوست و ورمی کمپوست یکسری استاندارهایی را در قالب جدول با عنوان کمپوست داریم. اگر چیزی استاندارد کمپوست را طی کند در ورمی کمپوست هم می‌تواند قابلیت استفاده داشته باشد.

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب کشور درباره نقش ورمی کمپوست در اصلاح خاک یادآور شد: با توجه به بحران آبی که در کشور داریم، وجود مواد آلی در ورمی کمپوست‌ها، سبب می‌شود که این کودها تا چند برابر ظرفیت خاک  آب را نگه دارند. در کنار این امر تهویه خوب، آزاد سازی عناصر رشد و هورمون از دیگر فواید استفاده از ورمی کمپوست برای اصلاح خاک است.

صفاری در پایان درباره برنامه‌های موسسه تحقیقات خاک و آب کشور در حوزه تهیه ورمی کمپوست تاکید کرد: ترویج و آموزش همگانی در تهیه ورمی کمپوست و تبدیل ضایعات کشاورزی به این کود با روش‌های ارزان و عملیاتی مورد توجه است.

وی ادامه داد: در ورمی کمپوست با یک موجود زنده سر وکار داریم و باید آب کافی در دسترس داشته باشیم و فضای مناسب برای تولید آن وجود داشته باشد؛ اما کمپوست را در حجم بالا و در هر جایی می‌توان تولید کرد. به این ترتیب تمرکز ما در سال جاری در حوزه تبدیل ضایعات کشاورزی تجزیه‌پذیر به کمپوست است.