ایجاد باغات دیم در اراضی شیب‌دار از فرسایش جلوگیری می کند

جهانبخش میرزاوند در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا در خصوص میزان فرسایش خاک در سطح مزارع، اظهار کرد: معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی پروژه‌ای را برای بررسی میزان فرسایش خاک در سطح مزارع کشور به پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری سفارش داده است که چنانچه نتایج آن مشخص شود می‌توان درباره میزان واقعی فرسایش اظهار نظر کرد.

وی افزود: چون از گذشته، اکثر اراضی آبی با روش‌های غرقابی، آبیاری می‌شدند، نیازمند تسطیح زمین بودند، لذا اغلب این اراضی تراس‌بندی و اصلاح شیب شده‌اند. این امر باعث شده که فرسایش خاک در اراضی آبی تسطیح شده به کمترین میزان تقلیل یابد.

مدیرکل دفتر امور خاک وزارت جهاد کشاورزی، بیشترین فرسایش خاک مزارع را مربوط به دیمزارها دانست و خاطرنشان کرد: عمده این فرسایش در مناطقی اتفاق می‌افتد که شخم در جهت شیب زمین زده می‌شود.

میرزاوند، تصریح کرد: با تهیه آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت از خاک، ضمانت اجرایی برای جلوگیری از شخم در جهت شیب زمین پیش‌بینی خواهد شد. علاوه بر این می‌بایست مباحث آموزشی و فرهنگ‌سازی نیز در دستور کار قرار بگیرد و اهمیت حفاظت خاک برای بهره‌برداران تبیین شود.

وی با اشاره به اهمیت به‌کارگیری ماشین‌آلات مناسب در حفظ و نگهداری از خاک، اظهار کرد: ماشین‌آلات موجود در کشور تا یک شیب معین قادر به کار کردن هستند و متاسفانه ماشین‌آلاتی که بتوانند عمود بر جهت شیب در زمین‌های با شیب بالا کار کنند، در اختیار نداریم. بنابراین بهره‌برداران مجبور می‌شوند در جهت شیب شخم بزنند و این امر، فرسایش خاک را در دیمزارها سرعت می‌بخشد.

مدیرکل دفتر امور خاک وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به این پرسش که آیا کشت و کار در اراضی شیب‌دار، موجب تشدید فرسایش خاک می‌شود؟ کاشت در اراضی شیب‌دار با رعایت الزامات حفاظت از خاک را برای پیشگیری از فرسایش، مفید دانست و گفت: اگر اراضی شیب‌دار، تراس‌بندی شده و در آن‌ها گیاهان همیشه مستقر مثل درختان میوه کشت شوند، حتی گودال‌هایی که برای غرس درخت روی خطوط تراز ایجاد می‌شوند به عنوان یک سازه برای به دام انداختن آب عمل می‌کنند و علاوه بر کاهش سرعت آب، نفوذ آن به داخل خاک را افزایش می‌دهند.

میرزاوند، افزود: علاوه بر این، ریشه‌های درختان کاشته شده قادرند ذرات خاک را به هم بچسبانند و جلوی فرسایش را بگیرند. چنانچه این درختان خزان داشته باشند، این خزان تبدیل به ماده آلی می‌شود و ساختمان خاک را بهبود می‌بخشد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: با تبدیل زراعت دیم در اراضی شیب‌دار به باغات دیم، قدم بسیار مهمی در جهت حفاظت از خاک برداشته می‌شود.