۲۴۰۰ مترمکعب صرفه‌جویی آب در هر هکتار با اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی

به گزارش خبرنگار ایانا؛ کیامرث نظرپور معاون دفتر امور آب کشاورزی معاونت آب‌وخاک وزارت جهاد کشاورزی امروز در چهارمین برنامه روز انتقال‌یافته‌های تحقیقاتی ملی که با موضوع «مدیریت آب و آبیاری در شرایط آبیاری و خشکسالی» برگزار شد، به تبیین سیاست‌ها و برنامه‌های در دست اجرا برای کمک به بهبود مدیریت آب و آبیاری پرداخت و گفت: باید توجه ویژه‌ای به تغییر اقلیم و وقوع خشکسالی، افزایش بهره‌وری آب‌وخاک و توسعه زیرساخت‌های کشاورزی منعطف به اقلیم شود.

وی از چالش‌های عمده این حوزه را کمبود آب کشاورزی در فصول مختلف و زه‌دار شدن اراضی ناشی از عوامل طبیعی و غیرطبیعی عنوان کرد و افزود: تغییر کاربری اراضی کشاورزی، خرد شدن زمین‌های زراعی و باغی، وقوع سیلاب‌های فصلی و آب ماندگی در اراضی کشاورزی، گسترش اراضی شور و قلیا در برخی از مناطق، هدر رفت منابع آب سطحی و عدم تاب‌آوری زیرساخت‌های کشاورزی از دیگر چالش‌های عمده این حوزه است.

نظرپور با اشاره به اهداف و سیاست‌های کلان در این حوزه گفت: ایجاد و بهسازی زیرساخت‌های کشاورزی برای ذخیره و تأمین آب مطمئن کشاورزی (آب‌بندان، استخر و ...)، ارتقای راندمان انتقال، توزیع و مصرف آب (کانال، لوله)، اصلاح و مدیریت خاک‌های کشاورزی (خاک‌های شور و ماندابی) از جمله سیاست‌ها مدیریت آب است.

به گفته وی؛ بهره‌برداری از ظرفیت و پتانسیل‌های منابع آب‌وخاک استان‌ها از جمله قنات، اراضی شیب‌دار، تجهیز نوسازی اراضی و همچنین افزایش بهره‌وری آب کشاورزی مانند آبیاری مدرن و بازچرخانی از دیگر سیاست‌هایی است که آن را دنبال می‌کنیم.

نظرپور با اشاره به اینکه تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی در سه بخش اراضی خشکه‌زاری، اراضی شالیزاری و مدرن در حال اجرا است، یادآور شد: تاکنون 30 درصد اراضی شالیزاری تجهیز و نوسازی شده‌اند.

به گفته معاون دفتر امور آب کشاورزی؛ با اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی، به‌طور متوسط ۲۴۰۰ مترمکعب آب در هر هکتار صرفه‌جویی می‌شود و تولید محصول از 3.5 تن تا ۴ تن در هکتار افزایش یابد.

وی درباره برنامه زهکشی و اصلاح اراضی، گفت: پیاده‌سازی و اجرای سامانه‌های زهکشی سطحی و زیرزمینی نقش مهمی در مدیریت و بهسازی خاک، تخلیه رواناب‌های مازاد سطحی، بهبود اراضی کشاورزی و افزایش عملکرد محصولات کشاورزی به خصوص گندم و در نتیجه ارتقای بهره‌وری آب‌وخاک به دنبال دارد.

نظرپور ادامه داد: حدود 556 هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور که با مشکل شوری و بالا بودن سطح تراز آب‌های زیرزمینی مواجه بودند، تحت پوشش این نوع عملیات قرار گرفته و اصلاح‌شده است.

وی گفت: همچنین برنامه زهکشی و اصلاح اراضی، 100 هزار هکتار برای سال 1400 پیش‌بینی‌شده است.

معاون دفتر امور آب کشاورزی بابیان اینکه مرمت و احیای قنوات و طرح‌های کوچک زودبازده تأمین آب نیز عملیاتی شده است، یادآور شد: ۶۶۰ کیلومتر رشته قنات در سال ۱۴۰۰ نوسازی و مرمت می‌شود که در نیمه نخست امسال ۵۰ درصد این هدف، تحقق‌یافته است.

وی ادامه داد: ۴۱ هزار رشته قنات به طول ۴۰ هزار کیلومتر در کشور وجود دارد که این قنات‌ها شرایط خوبی ندارند و نیازمند بازسازی و مرمت هستند.

نظرپور با اشاره به اینکه نزدیک به ۸۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی تحت پوشش ۴۱ رشته قنات قرار دارند، تصریح کرد: 13 قنات ایران در سازمان یونسکو به ثبت رسیده و این قنوات آب شرب و کشاورزی بخش‌هایی از کشور را تأمین می‌کنند.

معاون دفتر امور آب کشاورزی با تأکید بر اهمیت قنوات در بخش کشاورزی، افزود: در شرایط خشکسالی، قنوات یک منبع آبی پایدار هستند و هدف ما این است که این منبع آب شیرین و باکیفیت، حفظ و نگهداری شود و در کشاورزی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به طرح توسعه، مرمت و بهسازی آب بندان ها نیز اشاره و بیان کرد: 9 هزار هکتار از آب‌بندان‌های استان‌ها مورد مرمت و بهسازی قرار گرفته و بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در سال جاری 5 هزار هکتار توسعه، مرمت و بهسازی آب بندان ها عملیاتی می‌شود.

به گفته معاون دفتر امور آب کشاورزی، تاکنون توسعه باغات در اراضی شیب‌دار در 18 استان کشور در مساحتی بالغ‌بر 46 هزار هکتار عملیاتی شده است.