نوروز؛ فرصت بازنگری در مدیریت مراتع و حفاظت از طبیعت

ترحم بهزاد

مدیر کل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور 

نوروز، این آیین کهن ایرانی، فراتر از یک جشن، فرصتی ارزشمند برای بازنگری در عملکرد گذشته و ترسیم چشم‌اندازی روشن برای آینده است. برای ما که مسئولیت مدیریت و حفاظت از مراتع کشور را بر عهده داریم، این ایام یادآور تعهدی بزرگ در قبال طبیعت و جوامع محلی وابسته به آن است.

مراتع، قلب تپنده اکوسیستم‌های طبیعی ایران، نه‌تنها منبع تأمین علوفه و پشتیبان معیشت روستاییان و عشایر هستند، بلکه نقشی کلیدی در مهار فرسایش خاک، تنظیم چرخه‌های آب و هوا و حفظ تنوع زیستی ایفا می‌کنند. بااین‌حال، تغییرات اقلیمی، بهره‌برداری ناپایدار و سایر عوامل مخرب، چالش‌هایی جدی را برای این منابع ارزشمند ایجاد کرده است.

سال گذشته، با وجود تمامی موانع، تلاش‌های همکاران، مرتعداران و بهره‌برداران در مسیر مدیریت پایدار مراتع، دستاوردهای مهمی به همراه داشت. از مدیریت چرا و کنترل پروانه چرای دام گرفته تا اجرای طرح‌های مرتع‌داری نوین، توسعه گیاهان دارویی، مبارزه با تخریب مراتع و توانمندسازی جوامع محلی، همگی گام‌هایی مؤثر در مسیر حفاظت از این گنجینه‌های طبیعی بودند.

اما در سال جدید، ضروری است که با رویکردی نوآورانه و عزمی جدی‌تر، این تلاش‌ها را گسترش دهیم. تقویت مشارکت مردمی در تصمیم‌گیری‌ها، بهره‌گیری از دانش بومی در کنار فناوری‌های نوین، کاهش وابستگی معیشتی جوامع محلی به مراتع و استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی برای ارتقای دانش و مهارت‌های مدیریتی، از جمله محورهایی هستند که می‌توانند به پایداری بیشتر منابع مرتعی کمک کنند.

حفاظت از مراتع، صرفاً یک مسئولیت سازمانی نیست؛ بلکه تعهدی ملی و اخلاقی است که آینده محیط زیست ایران به آن وابسته است. امید است که در سال پیش‌رو، با همدلی، برنامه‌ریزی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، گامی بلندتر در مسیر حفاظت و احیای مراتع کشور برداریم.

نوروزتان پیروز و سال نو مبارک!