600 سد ساختیم/به دلیل مشکل 10 سد نباید دستاوردهای بخش آب را به چالش کشید

وزیر پیشنهادی نیرو ضمن تشریح برنامه های خود گفت: وزارت نیرو تلاش کرده است منابع سطحی آب را با احداث ۶۰۰ سد مدیریت کند اما به دلیل مشکل ۱۰ سد نباید این دستاورد را به چالش کشید .

به گزارش ایانا از خانه ملت، حبیب الله بیطرف در نشست علنی امروز (یکشنبه، 29 مردادماه) مجلس شورای اسلامی به عنوان وزیر پیشنهادی نیرو در تشریح برنامه‌های خود، گفت: براساس برنامه‌های تقدیمی، در مقدمه مواردی را به عنوان مبانی مدیریت و اصول حاکم بر برنامه ذکر کرده‌ام که اینک نیز بر آن‌ها تاکید می‌کنم. تعهد نسبت به مطالبات مردم و به‌کارگیری همه استعدادها و توانمندی‌ها در ایفای مسئولیت را دنبال خواهم کرد .

وزیر پیشنهادی نیرو گفت: پایبندی به آموزه‌های اخلاقی و رعایت اخلاق حرفه‌ای در عرصه مدیریت و فعالیت‌های اجرایی از اولویت‌هایم است. تعهد نسبت به تقدم منافع ملی و مصالح کشور بر منافع بخشی، گروهی و فردی را رعایت کرده و تعهد به حقوق شهروندی و تلاش برای بهره‌گیری از نهادهای مدنی مرتبط با فعالیت‌های وزارت نیرو و جلب مشارکت آن‌ها در صنعت آب و برق در دستورکار قرار خواهد داد. صداقت و صراحت در برخورد با مردم و نمایندگان مجلس شورای اسلامی را به کار خواهم بست. داشتن روحیه انقلابی توأم با انتقادپذیری و بهره‌گیری از نظرات کارشناسان و متخصصان از اولویت‌های اینجانب است .

وی در ادامه گفت: پاسخگو کردن واحدهای زیر مجموعه در برابر مردم با اصل قرار دادن رضایت مشترکان از برنامه‌های من برای وزارت نیرو است. حمایت شایسته سالاری در انتخاب و ارتقاء مدیریت‌ها اعمال خواهد شد. از گذشته برای انتخاب هر مدیر سه فعل را در نظر داشته‌ام؛ بداند، بتواند و بخواهد. اگر به موفقیتی با توجه به شایسته سالاری دست پیدا کرده‌ام به دلیل اعتقاد به معیارها و ارزش‌هایی است که بیان داشتم .

بیطرف گفت: تلاش موثر برای ارتقاء شفافیت، مقابله با فساد اداری موضوعی است که در دستورکار قرار خواهد گرفت. ایجاد فرصت برابر برای فعالیت بخش‌های خصوصی در چشم انداز صنعت آب و برق را در نظر گرفته‌ام.

وزیر پیشنهادی نیرو افزود: اکنون به برخی موارد که مخالفان بیان داشته‌اند به اختصار پاسخ می گویم. در طول 20 سال خدمت اینجانب در وزارت نیرو، 9 و نیم سال در حوزه آموزش و پژوهش فعالیت داشته‌ام. دو و نیم سال به عنوان مجری طرح های کارون 3 و کارون 4 حضور داشته و 8 سال نیز به عنوان وزیر نیرو فعالیت داشته‌ام. طی 12 سال اخیر هیچ سمتی در مدیریت وزارت نیرو نداشته و انتصاب تمام عملکرد گذشته از ابتدا به اینجانب دور از حقیقت است و من پاسخگوی دوران مسئولیت خود به تناسب اختیارات خواهم بود .

و ی در ادامه افزود: داشتن مسئولیت و خدمت در وزارت نیرو در نظام مقدس جمهوری اسلامی را از افتخارات مدیریتی خود دانسته و مشارکت در تامین آب و برق و نیازهای کشور را علاوه بر خدمت بی‌منت به مردم عزیز جزء ذخیره اخروی خود می‌دانم. برای شفافیت‌سازی در دو زمینه در پاسخ به سوالات مطروحه را بیان می‌دارم .

احداث 600 سد برای مدیریت منابع سطحی آب

بیطرف گفت: مشکلات فنی سدسازی نکته اولی است که به تشریح آن می‌پردازم. حقیقت این است که کشور ایران با توجه به شرایط اقلیمی و کمبود بارش، پراکندگی بارش که هر سال به صورت نامتوازن موجب توزیع نامتوازن بارش در پهنه سرزمین می‌شود موجب ایجاد شرایط خاصی شده که ما را در زمره کشورهای کم آب و نیمه خشک قرار می‌دهد. مهار آب‌های سطحی جزء برنامه‌های ملی و مهم نظام جمهوری اسلامی حتی قبل از پیروزی انقلاب در ایران بوده است. براساس سیاست‌‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ابلاغی مقام معظم رهبری در سال 1377 مهار آب‌هایی که از کشور خارج می‌شوند، افزایش استحصال آب و به حداقل رساندن ضایعات طبیعی آب و بهره‌برداری از منابع آبی در دستورکار قرار گرفته است.

وزیر پیشنهادی نیرو بیان کرد: به همت مهندسین، متخصصان و مدیران پرتلاش، فعالیت مهار آب‌های سطحی در سراسر کشور آغاز شد و مطالعات گسترده‌ای صورت گرفت که امروز ما شاهد وجود 169 سد مخزنی بزرگ، نزدیک به 200 سد مخزنی متوسط و حدود 220 سد مخزنی کوچک در حال بهره‌برداری در کشورمان هستیم. حجم ذخیره‌سازی این سدها بالغ بر 52 میلیارد مترمکعب است که قدرت تنظیم سالانه این ذخیره آبی 38 میلیارد مترمکعب است. این 600 سدی که به اعتقاد اینجانب نعمتی برای تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت ملت ایران است جزء افتخارات بزرگ جمهوری اسلامی است .

وی عنوان کرد: صنعتگران بزرگی در طول سال‌های گذشته در ایران خدمت کرده‌اند و مدیران خدوم و زحمتکش تلاش کرده‌اند تا این سرمایه عظیم در کشورمان ایجاد شده است. هر کار خوبی ممکن است نقاط ضعفی داشته باشد؛ مخالف محترم نام 7 سد را نام بردند که من حدود 10 سد را سراغ دارم که دارای مشکلات است. آیا به دلیل برخی مشکلات که برای 10 پروژه سدسازی وجود دارد ما باید از عملکرد 600 سد در پهنه سرزمینی ایران چشم پوشی کنیم و به باد حمله قرار بدهیم. باید بدانیم که در دنیا صنعت سدسازی دچار چالش‌هایی بوده است؛ براساس آمار جهانی تاکنون 87 سد شکسته است و آثار خسارت آن تبعات جانی و مالی داشته است اما در کشورمان تاکنون حتی یک مورد چنین اتفاقی رخ نداده است .

وزیر پیشنهادی نیرو گفت: باید بدانیم که 87 سد بزرگ در دنیا شکسته شده که خسارات جانی و مالی بسیاری را به همراه داشته است که در کشور یک مورد را نیز نداشته‌ایم، 30 مورد از سدهای شکسته شده در آمریکا، 5 مورد در ژاپن، 7 مورد در برزیل، 4 مورد در هند و با بقی در دیگر کشورها بوده است .

وی با بیان اینکه در کار عظیمی مانند سدسازی در کشور 10 مورد دچار مشکلات فنی هستند، یکی از این مواردی که نامی از آن برده نشد سد لار است، گفت: سد لار قبل از انقلاب ساخته شده است که پیمان‌کار آن اینترجیلو پیمان کار سد دز بوده، این پیمان‌کار از بزرگ‌ترین پیمان‌کاران جهانی است؛ این سد بعد از بهره‌برداری مقداری فلورانت دارد که کارهای لازم به این منظور انجام شده اما هنوز ادامه دارد .

بیطرف اضافه کرد: در مواردی که اشاره شد مجبور هستم توضیحات مختصری ارائه کنم اما قصد من ارائه برنامه های خود بود .

وزیر پیشنهادی نیرو با تأکید بر اینکه در مورد سد سیوند نگرانی‌هایی مطرح شد که ممکن است این سد آثار باستانی را زیر آب ببرد و تخریب کند که این مسئله درست نیست، بیان کرد: تراز سرریز سد سیوند با پایه آثار باستانی پاسارگاد 35 متر اختلاف ارتفاع و انتهای دریاچه سد تا محل قرارگیری آثار باستانی 7 کیلومتر فاصله دارد، با تلاش 17 گروه کاوشگر تمام آثار باستانی موجود در مخزن سد کشف و در موزه نگهداری می‌شود .

بیطرف با اشاره به اینکه سد 15 خرداد اقدام بزرگ وزارت نیرو در جمهوری اسلامی بود که برای تأمین آب شرب شهر قم صورت گرفت، اضافه کرد: در بازوی خاکی مقداری تراوایی کوه زیادتر از حد معمول بود ولی سد قابل بهره‌برداری است .

وی با بیان اینکه در خصوص زرینه رود صحبت‌هایی بیان شد، گفت:این سد یکی از سدهایی است قبل از انقلاب ساخته شده و امروز 50 هزار هکتار از شبکه‌های آبیاری دشت میاندوآب و در کنار آن نیز آب شرب شهرهای تبریز، آذرشهر، سقز، میاندوآب را تأمین می کند .

وزیر پیشنهادی در خصوص رودخانه قمرود، عنوان کرد: یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی ایران که در تاریخ ثبت شد اجرای این پروژه است که آب از سرشاخه‌های رودخانه دز به منظور تأمین آب شرب شهر قم به این شهر انتقال داده شد .

بیطرف ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران باید به خود افتخار کند که چنین مهندسان و مدیرانی دارد که می‌توانند نیاز حیاتی مردم را از دورترین نقاط در اختیار آنها قرار دهند، هرچند این پروژه بزرگ مشکلاتی را در خود داشته است که با جایگزینی طرح‌های دیگر این مشکلات نیز برطرف شده است .

وزیر پیشنهادی نیرو با تأکید بر اینکه مخالفان در خصوص بنده گفتند که برای وزیر شدن به گفتار خلاف قانون متوصل می‌شوم، بیان کرد: افرادی که من را می‌شناسند می‌دانند در طول عمر خود برای رسیدن به هیچ پست و مقامی متوصل به دروغ نشدم زیرا برای آبرو و آخرت خود ارزش بیشتری قائل هستم .

وی با اشاره به اینکه در مدیریت به 4 اصل قانون گرایی، اخلاق مداری، برنامه محوری و شایسته سالاری اعتقاد دارم، اضافه کرد: در هر جایی که کار کرده‌ام این 4 اصل راهبردی را در مدیریت خود پیاده کرده و پای آن ایستاده‌ام و از آن دفاع می کنم؛ که امیدوارم شما نیز در تصمیم گیری خود آن ها را در نظر داشته باشید .

بیطرف اضافه کرد: مخالفی در خصوص برخی مسئولیت‌های من در 4 شرکت اشاره کردند، طبیعی است قبل از اینکه مسئولیتی داشته باشم باید در یک پست و مقامی ایفای وظیفه کنم البته 2 شرکت از 4 شرکت اعلام شده یک نام دارند که در گذشته تغییر نام دادند و من فقط عضو هیأت مدیره غیرموظف آنها بوده ام و همچنین از 3 شرکت دیگر در گذشته انصراف داده و در حال حاضر تنها عضو هیأت مدیره شرکت مولد نیروگاه جهرم متعلق به بانک های سپه، تجارت، ملی و ملت هستم که در صورت اعتماد مجلس به بنده همین امروز از آن انصراف می دهم .

وزیر پیشنهادی ادامه داد: علی‌رغم عدم تعادل‌های برشمرده و وجود برخی چالش‌های پدید آمده مانند تضعیف نهاد مدیریت، نهاد کارشناسی در وزارت نیرو و همچنین تضعیف انگیزه برخی مدیران در سال‌های گذشته، بنده با توجه به حضور طولانی در عرصه آب و برق و آشنایی کامل با چالش‌ها و ظرفیت‌های وزارت و وجود مدیران خدوم در این وزرات، و بهره‌گیری از حمایت‌های دولت و مجلس و فرصت‌های جدید بعد از برجام بر چالش‌ها فائق خواهم آمد .

وی با بیان اینکه با پشتکار و تلاش فراوان در عرصه خدمتگذاری به مردم و بخش‌های اقتصادی را گسترش و ارتقاء می‌دهم، ادامه داد: در طی 4 سال آینده تلاش می‌کنم تا وزارت نیرو در انجام امور حاکمیتی و کاهش تصدی‌گری با محوریت بخش خصوصی را توسعه دهم .

بیطرف با تأکید براینکه تلاش می‌کنم تا رویکرد برنامه‌ای با رویکرد برنامه های بالادستی از جمله برنامه ششم توسعه، سیاست‌های کلی ابلاغی توسط مقام معظم رهبری در بخش آب و انرژی و سیاست های اقتصاد مقاومتی و همچنین برنامه 4 سال خود در وزارت نیرو نهادینه شود، بیان کرد: تلاش می‌کنم تا 3 موضوع در وزارت نیرو محقق شود که اولین آن ارتقاء حکمرانی و بهره‌وری در بخش آب از طریق استقرار مدیریت پیوسته منابع آب با رعایت اصول آمایش سرزمینی و هماهنگی متقابل بین سرمایه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی با مشارکت ذی نفعان .

وی با تشریح توانمندی‌های ایران در صنعت برق، بیان کرد: احداث و بهره‌برداری 20 هزار مگاوات از ظرفیت تولید برق، افزایش ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر تا 4 هزار مگاوات، توسعه و بهینه سازی شبکه انتقال، فوق توزیع و توزیع برق در راستای افزایش قابلیت اطمینان شبکه، ارتقای متوسط راندمان بازدهی نیروگاه حرارتی حداقل به میزان سالانه یک درصد و رساندن به شاخص 40 درصدیف تک رقمی نمودن تلفات شبکه های توزیع برق، بهبود شاخص های بهره وری و قابلیت اطمینان شبکه برق، توسعه زیرساخت های هوشمندسازی شبکه برق و ساماندهی اقتصاد برق، بهبود الگوی مصرف و کاهش شدت انرژی، حمایت از سازندگان تجهیزات و پیمانکاران داخلی و توسعه تحقیق و فناوری برای گسترش توانمندی صنعت برق .

نماینده پیشنهادی وزارت نیرو دولت دوازدهم ادامه داد: همه به خوبی واقفیم که امروز مسئله آب یک دغدغه جهانی و در کشور ما یکی از مهمترین چالش‌های ملی است که در آستانه بحران قرار گرفته است. در سال‌های اخیر به دلیل تداوم خشکسالی ها و مشکلات اقلیمی، منابع آب های تجدیدپذیر سالانه کشور به حدود 120 میلیارد مترمکعب کاهش پیدا کرده است .

بیطرف اضافه کرد: شاخص سرانه آبی به حدود 1450 مترمکعب در سال رسیده ، بدین ترتیب بخش‌هایی از سرزمین ایران وارد شرایط کمبود آبی شده‌اند و براساس آمارهای موجود 62 درصد از کل مساحت کشور از مرز تنش آبی عبور کرده‌اند و 54 درصد از مساحت کل کشور که 50 درصد از جمعیت کشور را در بر می‌گیرد، متاسفانه وارد مرحله کمبود آب شده‌اند .

وی ادامه داد: در شرایط کنونی تعدادی از رودخانه‌های کشور به شدت کم آب شده‌اند یا خشکیده است و بسیاری از قنوات و چاه‌های آب کشور و برخی از تالاب‌ها و منابع زیست محیطی خشک شده‌اند و در بسیاری از دشت‌ها مسئله نشست زمین یا بروز فروچاله‌ها یا شکاف‌های طویل ناشی از نشست غیرمتقارن زمین و شکست یا اعوجاج برخی از خطوط و تاسیسات انتقال نفت، گاز، برق و آب رخ داده، که این مسئله زنگ خطر را به صدا درآورده است و متاسفانه مصرف بی‌رویه آب همچنان ادامه دارد و براساس نتایج به‌هنگام سازی طرح جامع آب کشور میزان مصرف آب کشور حدود یکصد میلیارد مترمکعب در سال و در سال‌های اخیر بوده است که 40 درصد آن از منابع آب سطحی و 60 درصد آن از منابع آب زیرزمینی تامین شده است. در حال حاضر منابع آب زیرزمینی به عنوان یکی از منابع استراتژیک کشور که تامین کننده بخش عمده‌ای از مصارف شرب، صنعت و کشاورزی است دچار مشکلات عدیده‌ای شده است و تاکنون بیش از 120 میلیارد مترمکعب از این ذخایر استراتژیک متاسفانه کاسته شده است .

وی افزود: ورود فزاینده فاضلاب‌های انسانی ، پساب‌های صنعتی و زه‌آب های کشاورزی به رودخانه‌ها، تالاب‌ها و آب‌های ساحلی باعث افزایش ضریب شوری و آلاینده‌ها در محیط‌ها شده است. اگرچه در سال‌های قبل با سرمایه‌گذاری دولت کارهای قابل توجهی صورت گرفته است و آبرسانی گسترده‌ای در سطح کشور برای تامین آب شهرها در استان‌های مختلف صورت گرفته است، لیکن باید بگوییم امروز در آستانه بحران قرار داریم و باید عاقلانه اندیشه کنیم و باید برنامه‌ریزی کنیم و مجدانه تلاش کنیم و باید همه دست به دست هم بدهیم. مجلس، دولت، قوه قضائیه و همه نهادهای دیگر تحت امر مقام معظم رهبری، باید بتوانیم کشور را از این مرحله عبور دهیم .

بی طرف افزود: نمایندگان محترم، عزیزان، با این شرایط چه باید کرد؟ راهکار اساسی برای خروج از بحران و حرکت به سمت تعادل و توسعه پایدار چیست، با توجه به مطالعات گسترده شنیدن نظرات بسیاری از متخصصان و صاحب نظران بر این باورند که راهکار اساسی بهبود، اصلاح و ارتقای مدیریت در بخش آب کشور است .

بیطرف ادامه داد: در سال‌های گذشته سیاست‌های وزارت نیرو مهار حداکثری و استحصال حداکثری از منابع آب و روان آب‌های کشور بوده است اما در سال 82 به این نتیجه رسیدیم که صرفا مدیریت یک جانبه پاسخگو نیست .

وزیر پیشنهادی نیرو افزود: اینکه تنها به مدیریت تامین آب توجه شود برای مدیریت منابع آبی کشور کافی نیست و باید مدیریت دو پارچه‌ای در این راستا اعمال شود و هم به بخش تولید و هم به بخش عرضه توجه شود .

این وزیر پیشنهادی کابینه دوازدهم افزود: باید بخش تولید و عرضه در بخش مدیریت منابع آبی با همدیگر لحاظ شوند و راهکار اساسی در این راستا براین اساس است که به ساختار مناسب توجه شود .

بیطرف ادامه داد: مدیریت سه سطحی در بخش منابع آبی در 4 سال آینده در صورت تصدی بنده در سمت وزارت نیرو، در برنامه‌ها لحاظ و پیش بینی شده است .

وی افزود: مدیریت منابع آب باید در سطح ملی و همچنین مدیریت در سطح حوضه آبریز و مدیریت در سطح استان‌ها اعمال شود .

وزیر پیشنهادی نیرو افزود: روند کنترل شوری سد گتوند مدیریت شده و درباره دریاچه ارومیه دولت یازدهم تلاش بسیار زیادی انجام داده و ان شاءالله ادامه می‌یابد و همچنین تمامی طرح های انتقال آب بین حوضه‌ای صرفا برای مصارف شرب در قالب برنامه ششم توسعه با تصویب مجلس شورای اسلامی اجرایی می‌شود و از مشاوره و همکاری تمامی نمایندگان مجلس استفاده می‌شود .