کرک بزهای رایینی چشم به راه بازار جهانی

نجمه کارگر در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا از تلاش 60 ساله این ایستگاه برای تقویت ویژگی‌های اقتصادی بز نژاد کرکی رایینی خبر داد و گفت: از اهداف این ایستگاه می‌توان به بهبود کمی و کیفی کرک، بهبود معیشت پرورش دهندگان بز کرکی راینی از طریق بهبود صفات مهم اقتصادی بز کرکی، و همچنین انتشار مقالات معتبر علمی در سطح ملی و بین المللی برای معرفی این نژاد اشاره کرد.

وی افزود: این اقدامات می‌تواند در معرفی هر چه بهتر این نژاد ، ارز آوری و افزایش قیمت فروش کرک تولیدی موثر باشد.

رئیس بخش تحقیقات علوم دامی با اشاره به اصلاح نژاد این بز با هدف تقویت ویژگی‌های اقتصادی آن در قالب یک برنامه بلند مدت، بیان کرد:  این برنامه با عنوان حفظ و توسعه پرورش بز کرکی راینی در ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد بز کرکی رایینی شهرستان بافت، با مشارکت موسسه تحقیقات علوم دامی تدوین شده و پس از تصویب قابلیت اجرا خواهد داشت.

وی هدف دیگر ایستگاه را ایجاد اشتغال پایدارعشایر منطقه به‌عنوان پرورش دهندگان اصلی این بز دانست و گفت: میزان متوسط تولید کرک یک بز در طول سال حدود 500 گرم است و در حال حاضر  کرک ( بیده) این بز بین 6۰۰ تا 7۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم خرید و فروش می‌شود.

وی توضیح داد: با وجود اینکه ممکن است پرورش این نژاد، تنها با هدف تولید کرک توجیه اقتصادی نداشته باشد، با توجه به چند منظوره بودن این دام، تقاضای خوبی بین مردم محلی برای گوشت و فراورده‌های لبنی آن نیز وجود دارد.

کارگر افزود: یکی از فراورده‌های لبنی منتج از شیر این بز، یک نوع پنیر مَشکی است که اقدامات لازم برای ثبت ملی آن از طرف وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی  به‌عنوان مسئول ثبت میراث غیر ملموس استان نیز انجام شده، و به دلیل قیمت بالای آن می‌تواند درآمد خوبی برای دامدار داشته باشد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر با توجه به کوهستانی بودن مراتع این بخش از استان، این بز توان راهپیمایی بهتری نسبت به گوسفند داشته و از نظر خوراک نیز کم توقع‌تر است.

رئیس بخش تحقیقات علوم دامی بیان کرد: گله مورد مطالعه در این مرکز شامل 500 راس  بز  کرکی رایینی  سفید خالص است که با رصد و انتخاب نرهای برتر از گله‌های مردمی و ورود آنها به ایستگاه، از ایجاد همخونی در گله جلوگیری می‌شود.

وی ادامه  داد: به دلیل شهرت این نژاد در دنیا و قیمت بالای کرک سفید و یک دست آن در بازارهای جهانی، تاکید این مرکز بر پرورش بزهای یک دست سفید بوده است ولی در گله‌های مردمی رنگ‌های قهوه‌ای و خاکستری نیز وجود دارد.

کارگر  افزود: میزان دوقلوزایی در این بز پایین است. اما ما در این مرکز اصلاح نژاد، اجرایی کردن سه بار زایش در طول دو سال را در دست انجام داریم.

وی در توضیح اقدامات انجام شده روی بازاریابی برای صادرات محصولات این بز گفت: پیش از این طرحی با همکاری یک مجموعه خصوصی برای فرآوری و فروش این محصولات انجام شد. زنان عشایری با ریسیدن  کرک بزهای رایینی نخ مرغوبی به دست آورده و آن را تبدیل به شال، جوراب و دستکش کردند. در ادامه ما با تشکیل تعاونی‌هایی سعی در عملی کردن صادرات محصولات این بز و افزایش قیمت بازار داخلی آن داشتیم که تا حدودی هم موفق بود. ولی با پایان این طرح نتایج حاصل شده به دست فراموشی سپرده شد و ما این بازار را از دست دادیم.

کارگر ادامه داد: در حال حاضر کشورهای افغانستان و تاجیکستان در تولید نخ و منسوجات کرکی فعالیت دارند که تا حدی موفق به در اختیار گرفتن بازار کشورهای اروپایی نیز شده‌اند.

ایستگاه تحقیقاتی اصلاح نژاد و پرورش بز کرکی رایینی بافت، در سال 1342 در کیلومتر 4 جاده بافت – سیرجان احداث و کار خود را در سال 1344 با 13 نفر پرسنل انسانی و 170 رأس دام آغاز کرده است.

این واحد با  2000  مترفضای مسقف و غیر مسقف داری 500 راس بز نژاد خالص رایینی است که این تعداد تا 1500 راس قابلیت افزایش دارد.