چهار میلیارد نفر در معرض خطر کمبود آب

براساس مطالعه‌ی جدیدی که دانشمندان در هلند انجام داده‌اند، افزایش بحران کمبود آب در سطح جهان بدتر از میزانی است که دانشمندان قبلا تصور می‌کردند.

به گزارش "هاف پست ساینس" ، در مقاله‌‌ی جدیدی که در ژورنال علمی Science Advances منتشر شده، آمده است که بیش از ۷۰ درصد جمعیت جهان، یعنی ۴ میلیارد نفر، در مناطقی زندگی می‌کنند که حداقل یک ماه در سال، به آب شیرین کافی دسترسی ندارند. در مطالعات قبلی رقم کمتری محاسبه شده بود. در آنها برآورد کرده‌ بودند که بین ۱٫۷ تا ۳٫۱ میلیارد نفر، به مدت یک ماه در سال با مشکل کم‌آبی مواجه هستند.

دانشمندان به سرپرستی دکتر «آرین هوکسترا» (Arjen Hoekstra)، از دانشگاه توئنته در هلند، برای محاسبات‌شان از مدلی کامپیوتری استفاده کردند که در مقایسه با مطالعات قبلی دقیق‌تر و جامع‌تر بود. آنها میزان پراکندگی کمبود آب را در سراسر جهان بررسی کردند. در مدل آنها متغیرهای مختلفی در نظر گرفته شده که شامل سوابق اقلیمی، تراکم جمعیت، آبیاری و صنعت می‌شود.

هوکسترا در بیانیه‌ای گفته است: «تاکنون، در این نوع تحقیقات فقط بر یک مبنای سالانه روی کمبود آب تحقیقات انجام می‌شد و این مطالعات فقط در حوضه‌ی رودخانه‌های بزرگ صورت می‌گرفت. این رویکرد‌ها به نتایج خوشبینانه و تصویر گمراه‌کننده از وضعیت آب منجر می‌شود، چرا که کم‌آبی در فصل‌های خشکِ سال اتفاق می‌افتد.»

هوکسترا اضافه کرد: «در تحقیق ما تایید شده که کمبود آب یک بحران جهانی به حساب می‌آید. چند سالی می‌شود که «انجمن جهانی اقتصاد» بحران کم‌آبی را همراه با تغییر اقلیم و تروریسم، در میان سه مشکل بزرگ جهانی قرار داده است.»

طبق گفته‌ی محققان این مطالعه، کم‌آبی شدید وقتی اتفاق می‌افتد که میزان مصرف دو برابر ذخایر آبی باشد. به همین خاطر، نیمی از کسانی که با کمبود آب مواجه هستند، در دو کشور پرجمعیت جهان، یعنی هند و چین زندگی می‌کنند، چرا که در این کشورها تقاضا برای آب زیاد است.

علاوه بر این، براساس این مطالعه، مناطقی هم که در آنجا به طور عمده، زمین‌های کشاورزی خود را آبیاری می‌کنند یا ذخایر آب طبیعی ندارد، با این مشکل رو به رو هستند. الگوی مشابهی هم در جنوب و غرب ایالات متحده‌ی آمریکا مشاهده می‌شود. ایالت‌های پرجمعیتی مثل کالیفرنیا سال‌هاست که در خشکی به سر می‌برد.

کمبود آب می‌تواند به ضررهای مالی ناشی از تخریب محصول، کاهش ذخایر غذایی و تضعیف روابط تجاری منجر شود و همچنین می‌تواند تهدیدی برای گونه‌های زیستی در محیط زیست باشد. مناطق کم‌آب وقتی که به آب نیاز پیدا می‌کنند، به منابع آب زیرزمینی تکیه می‌کنند. این کار ذخایر آب را برای همیشه کاهش می‌دهد.

بحران کم‌آبی همچنین به درگیری‌های جهانی در مناطقی مثل خاورمیانه و آفریقا شدت داده‌اند. هوکسترا می‌گوید: «کمبود آبِ شیرین یک تهدید بزرگ برای اقتصاد جهانی است و بر زندگی چهار میلیارد نفر تاثیر مستقیم می‌گذارد. اما از آنجا که بقیه‌ی مردم جهان، بخشی از غذایشان را از مناطق بحران‌زده تامین می‌کند، بنابراین، این مشکل همه‌ی افراد جهان را تهدید می‌کند.»

در این مطالعه، برای مقابله با این واقعیت تلخ راه‌کارهایی هم توصیه شده تا میزان کم‌آبی را کاهش دهیم. مثلا می‌توانیم به جای آبیاری زمین‌های کشاورزی، سعی کنیم بیشتر از آب باران استفاده کنیم؛ دیگر اینکه در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم؛ یا حتی آب را به اشتراک بگذاریم. محققان به این نکته اشاره می‌کنند که برای اثربخشی این راه‌حل‌ها، دولت‌ها، شرکت‌ها و سرمایه گذاران باید با هم همکاری کنند.

‌ترجمه: زهرا غلامی