تولید گل محمدی ارگانیک و بیودینامیک؛ نقطه تمایز ایران با سایر کشورها/ درخواست دخالت آگاهانه دولت در برندسازی صنعت گلاب

عضو هیأت علمی دانشگاه باهنر کرمان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، با گلایه از ارائه آمارهای دولتی نادرست درباره سطح زیر کشت گل محمدی در کشور، سطح واقعی زیر کشت این گل را در ایران بسیار کمتر از آنچه گفته می‌شود، دانست و افزود: طبق آمارهای وزارت جهاد کشاورزی، سطح زیر کشت گل محمدی در استان کرمان سه‌هزار هکتار است، در حالی که با توجه به داده‌های ما، سطح زیر کشت این گل در استان از یک‌هزار هکتار بیشتر نیست.

علی مصطفوی با تأکید بر اینکه برای تصمیم‌گیری درست، ابتدا باید میزان سطح زیر کشت واقعی گل محمدی در کشور را تخمین بزنیم، افزود: بر خلاف آنچه گفته می‌شود که سطح زیر کشت این گل در منطقه لاله‌زار کرمان یک‌هزار و 500 هکتار است، با اندازه‌گیری‌های دقیق صورت‌گرفته با GPS در این منطقه، سطح زیر کشت گل محمدی در لاله‌زار کرمان 600 هکتار تخمین زده شده است.

وی با بیان اینکه در خوش‌بینانه‌ترین حالت سطح زیر کشت گل محمدی در کشور پنج‌هزار هکتار است، خاطرنشان کرد: متأسفانه آمارهای دولتی واقع بینانه و درست نیست.

مصطفوی با اشاره به اینکه از سال 1391 با افزایش قیمت دلار و نیاز دولت به آن، قیمت‌های کاذبی روی گل محمدی گذاشته شده و غنچه گل را در ازای هر کیلوگرم 10 برابر سال پیش از آن یعنی 20 هزار تومان قیمت‌گذاری کردند، ادامه داد: در آن سال قیمت هر کیلوگرم غنچه خشک به 70 هزار تومان رسید که برای ما ارزش خرید نداشت، سال بعد همان محصول را به ارزش 28 هزار تومان خریداری کردیم و این نوسانات قیمت هر چند سال پیش روی ما است.

وی تصریح کرد: به‌دلیل آنکه گل محمدی برای کشت نیازمند خاک غنی و آب زیاد نیست، برای افزایش کشت این محصول تبلیغ بیش از اندازه‌ای صورت می‌گیرد که این تشویق‌های بی‌مورد برای کشت این محصول به‌زودی در کشور فاجعه درست می‌کند و گل محمدی به سرنوشتی مشابه سیب‌زمینی در سال جاری و گوجه‌فرنگی در سال گذشته دچار خواهد شد.

مدیرعامل شرکت گلاب زهرا یادآور شد: بی‌شک در کشور باید به گل محمدی بیشتر پرداخته شود، اما نباید از این نکته غافل شد که کشت این محصول باید با توجه به توانایی فروش تولیدکنندگان صورت گیرد.

مصطفوی تأکید کرد: برای افزایش تولید این محصول، وعده‌های صادرات آن را می‌دهند، اما صادرات به‌راحتی انجام نمی‌گیرد و ما پس از 35 سال کار، توانایی صادرات یک‌هزار تن گل را داریم.

وی با اشاره به اینکه هر هفت تا 10 سال با افزایش قیمت شدید غنچه روبه‌رو می‌شویم که باعث ورشکستگی بسیاری شده است، اظهار داشت: به جای تبلیغ کاشت گل محمدی بیشتر، آنچه را که داریم بفروشیم و سعی کنیم بازارهای بهتر و بیشتری را برای فروش پیدا کنیم؛ چون در این صنعت، بازار رتبه نخست، دوم و سوم را به خود اختصاص داده است و تولید در جایگاه چهارم قرار دارد.

مصطفوی همچنین گفت: در حال حاضر گل محمدی در دنیا کم نیست و آنچه می‌تواند ما را از سایر کشورها متمایز کند، تولید گل محمدی ارگانیک و بیودینامیک است.

وی با اشاره به اینکه مصرف گلاب در کشور سالانه سه‌هزار تن است و میزان تولید گل نیز با توجه به مصرف این میزان گلاب مطلوب است، افزود: به‌نظر من توسعه گل محمدی در کشور سالانه 10 درصد مطلوب است.

عضو هیأت علمی دانشگاه باهنر کرمان با تأیید این موضع که فاصله ما به‌عنوان تولیدکننده با دنیای غرب زیاد است که به‌دلیل نبود امکانات از بیشترین سود که بین فاز اسانس تام و محصول نهایی است بی‌بهره هستیم و در نهایت مجبور به وارد کردن آن با قیمت بیشتری هستیم، خاطرنشان کرد: برای حل این معضل باید بتوانیم فناوری‌های جدید را وارد کشور کنیم و فرآوری این محصول را توسعه دهیم.

مصطفوی با تأکید بر اینکه در این چرخه سود متعلق به کشوری است که صاحب صنعت فرآوری است، تصریح کرد: در گام نخست باید بتوانیم فروش این محصول را بهبود بخشیم و بعد از آن به دنبال افزایش تولید باشیم.

حفظ مشتری، به منزله فروش است

مدیرعامل شرکت گلاب زهرا عدم تولید اسانس یک‌دست را در کشور از معضلات این صنعت عنوان کرد و یادآور شد: جلب رضایت و حفظ مشتری از نکات حائز اهمیت است، چون صادرات تنها از این راه ممکن است، اما متأسفانه در کشور در نهایت پس از دو سال صادرات اسانس به یک کشور، برخی افراد نفع خود را در تقلب و فروش اسانس ناخالص می‌بینند که در آخر منجر به از دست دادن مشتری می‌شود، در حالی که حفظ مشتری به معنی فروش است و تولید در مرحله بعد از آن قرار دارد.

مصطفوی تأکید کرد: عدم آگاهی جامعه و فقر اطلاعاتی ما را از دنیا عقب انداخته است، متأسفانه رویه کارمندی و حقوق‌بگیری افراد جامعه را از فکر کردن و ایده‌پردازی دور کرده است که برای حل این مشکل باید ریشه‌ای کار کرد و ببینیم تا به کی می‌خواهیم در این مسیر ادامه دهیم؟!

وی پیشنهاد داد: راجع به مقوله گل محمدی تأکید می‌کنم دست از تبلیغ کلی تولید گل های آن برداریم و به فکر ایجاد بازار جهانی باشیم و در صورت موفقیت، به توسعه آن بپردازیم.

مصطفوی با بیان اینکه در حال حاضر مدیریت، تدبیر و آموزش در تولید و توسعه گل محمدی وجود ندارد، اظهار داشت: با نقد سیستم کسی حرف ما را گوش نخواهد داد، بلکه باید افراد سالم و معتبر صنعت را شناسایی کنیم و محصولات گل محمدی را که تاکنون نادیده گرفته‌ایم را به جامعه معرفی کنیم.

مصطفوی با بیان اینکه به‌دلیل مصرف بالای گلاب در کشور، کارخانه تولید اسانس تام نداریم، در پاسخ به این پرسش که شاید به این دلیل که هیچ وقت مصرف اسانس را تجربه نکرده‌ایم و از مزایای آن اطلاعاتی نداریم در تولید آن کوتاهی کرده‌ایم، با قبول این موضوع گفت: به‌دلیل مصرف بالای گلاب در کشور، اسانس به‌عنوان محصولی جانبی در کشور شناخته می‌شود.

عضو هیأت علمی دانشگاه باهنر کرمان همچنین افزود: متأسفانه برخی نیروهای دولتی در بدنه وزارت جهاد کشاورزی سوادشان کمتر از کشاورزان ما است که تنها به فکر تولید هستند و به نتیجه آن فکر می‌کنند و باید برخی کارشناسان بدنه دولتی نیز آموزش ببینند.

وی خاطرنشان کرد: باید به جایی برسیم که آزمایش گلاب برای تعیین خلوص آن برای تمامی شرکت‌ها حُسن محسوب شود، نه اینکه شرکت‌ها به چشم یک انگ به آن نگاه کنند که از آن فرار کنند و نخستین گام برای رسیدن به این فرهنگ، اصلاح خودمان و مسیر حرکتمان است.

مصطفوی با اشاره به فراوانی ایده‌ها در این عرصه ادامه داد: آنچه مهم است، اجرایی کردن ایده‌ها و درآمدزایی است، متأسفانه در ایران ایده تخلف رو به افزایش است، در حالی که باید بتوانیم ایده‌های خود را منجر به فروش و صادرات کنیم.

وی با بیان اینکه در فعالیت‌های بخش کشاورزی وام‌هایی با سود بالای 15 درصد جواب نمی‌دهد و اقتصادی نیست، یادآور شد: دولت باید معضل نقدینگی واحدهای تولیدی را حل کند.

مصطفوی با تأکید بر اینکه باید با برندسازی و اجرایی کردن ایده‌ها، سطح کیفی کار خود را بالا ببریم و از تجربه یکدیگر استفاده کنیم، خواستار دخالت آگاهانه دولت در این صنعت شد./

A-941210-03