فرصت سوزی صنایع غذایی در روسیه

مقایسه آمارهای تجارت خارجی صنایع غذایی کشور طی سال‌های ۹۳ و ۹۴ نشان می‌دهد که ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از ۶.۵ میلیارد دلار در سال ۹۳ به ۵.۶ میلیارد دلار در سال ۹۴ رسیده و صادرات محصولات غذایی ۱۳ درصد، صادرات شیرینی و شکلات ۱۸ درصد و صادرات ماکارونی ۲۲ درصد کاهش یافته است .

در واقع صادرات صنعت غذا طی سال گذشته نسبت به سال93 از لحاظ ارزش 14درصد و از حیث وزنی 13درصد کاهش نشان می‌دهد. کاهش صادرات صنایع غذایی طی سال گذشته در شرایطی است که این صنعت ظرفیت‌های خالی بسیاری داشته و صنایع غذایی تولید داخل به‌دلیل کیفیت مناسب قادر به رقابت در بازارهای جهانی هستند. با وجود این توانمندی‌ها سال94 با تحریم روسیه توسط کشورهای غربی و بالا گرفتن تنش در روابط سیاسی و ممنوعیت ورود محصولات غذایی ترکیه به بازار این کشور، فرصت مغتنمی برای حضور تولید‌کنندگان ایرانی در این کشور فراهم شد .

گرچه از ابتدای سال 95ورود صنعت غذای ایران به بازار بکر روسیه و کشورهای آسیای میانه روبه گسترش است اما متأسفانه طی سال94 عملا فرصت حضور در بازار روسیه را از دست دادیم. علت فرصت سوزی صنعت غذا در بازار روسیه طی سال94 آن بود که تولید‌کنندگان ایرانی از ورود به بازار روسیه ترس و واهمه داشتند. چرا که حضور در این بازار نیازمند بسته بندی مناسب و رعایت دقیق موازین کیفی بود و برخی تولید‌کنندگان قادر به تأمین سرمایه مناسب برای انجام این کار نبودند .

از سوی دیگر گرچه انعقاد قرارداد برای صادرات صنایع غذایی به روسیه چندان مشکل نیست اما در این کشور کیفیت کالاهای صادراتی زنجیره اصلی ورود صنایع غذایی ایرانی به بازار است و درصورتی که تولیدکنندگان، کالاهای صادراتی را مطابق با استانداردهای کیفی این کشور، عرضه نکنند با زیان‌های هنگفتی مواجه خواهند شد. باید ظرفیت‌های کافی برای حضور در بازار روسیه را داشته باشیم و با حمایت‌های دستگاه‌های اجرایی ماندگاری صنعت غذای ایران در بازار روسیه بیشتر شود .

متأسفانه برخی دستگاه‌های اجرایی با عدم‌تسهیل در ترخیص مواداولیه مورد نیاز صنایع غذایی و گرفتارشدن آن در چرخه دیوانسالاری اداری به این صنعت ضربه زده و میزان سود تسهیلات پرداختی بانک‌ها به تولید‌کنندگان نیز فاصله چندانی با نرخ تسهیلات خرید مثلا مسکن ندارد. با این شرایط نمی‌توان تولیدی با قیمت تمام‌شده مناسب و رقابتی داشت. اکنون نقدینگی واحدهای صنعت غذایی بسیار پایین بوده و با ماشین‌آلات فرسوده و قدیمی به تولید می‌پردازند اما باید با کالاهای عرضه شده توسط رقبا در بازارهای جهانی رقابت کنند. حتی حدود 20درصد واحدهای صنعت غذا به‌دلیل نداشتن صرفه تولید یا بدهی بانکی قادر به ادامه فعالیت نبوده و تعطیل شده‌اند .