کتاب "بازنگری جریان اصلاحات ارضی در دهه چهل خورشیدی" منتشر شد/ زوایایی ناگفته و پنهان نظام‌های زمین داری درگذشته ایران و تطور آن تا عصر حاضر

کتاب بازنگری جریان اصلاحات ارضی در دهه چهل خورشیدی به تألیف دکتر اسماعیل شهبازی و دکتر عباس نوروزی منتشر شد.

به گزارش خبرنگار ایانا، بی‌تردید برنامه اصلاحات ارضی که در دهه چهل خورشیدی در ایران به مورد اجرا گذاشته شد را باید یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ معاصر ایران قلمداد کرد. واقعه‌ای که به زعم برخی از صاحب‌نظران بر اتفاقات مهم بعدی خود نیز تأثیرگذار بوده است. اهمیت این موضوع، موجبات جلب توجه بسیاری از اندیشمندان داخلی و خارجی به مقوله اصلاحات ارضی ایران را به‌دنبال داشته که نتیجه آن هم، تهیه و تدوین آثاری متعدد در قالب‌های کتاب و مقاله و گزارش بوده است.

باور و اعتقاد قلبی به سخنان تاریخ نگار معاصر، شادروان دکتر محمد ابراهیم باستانی‌پاریزی که "تحقیق تاریخی همچون حفر چاه در کنار دریا است و بدون تردید به آب خواهد رسید" و همچنین، درک اهمیت موضوع اصلاحات ارضی در فرایند توسعه کشاورزی کشور در حال و آینده و به‌ویژه اگر مسئله مهم و حساس "یکپارچه کردن قطعات ملکی خرد و پراکنده هر خانوار کشاورز" مطرح باشد، مؤلفان این کتاب را بر آن داشت تا به تهیه و تدوین کتابی درباره بازنگری اصلاحات ارضی ایران مبادرت کرده و با هدف برخی روشن‌گری‌ها در این زمینه و همین‌طور، زدودن بعضی کج‌اندیشی‌ها و باورهای نادرست که به‌صورت برجسته و بارز در منابع و مراجع مربوط درباره برنامه اصلاحات ارضی ایران به چشم می‌خورد، زوایایی ناگفته و پنهان و در عین حال مهم از دید مؤلفان قبلی را، مبرهن و آشکار کنند.

ویژگی اخیر را شاید بتوان مهم‌ترین وجه ممیزه این کتاب با سایر آثار منتشره در زمینه اصلاحات ارضی ایران قلمداد کرد و بدین‌سان، از آنجا که موضوع کتاب معطوف به گذشته است، برای گردآوری محتوای آن از منابع معتبر و غالباً دست اول و در بسیاری از موارد، از اطلاعات و تجربیات مجریان و دست‌اندرکاران برنامه اصلاحات ارضی (ازجمله مشاهدات و تجربیات اسماعیل شهبازی) بهره برده شده است.

مروری بر نظام‌های زمین‌داری در گذشته ایران و تطور آن تا عصر حاضر،

نظام بزرگ مالکی (ارباب - رعیتی)،

نظام‌های نسق‌بندی اراضی زراعی،

خیزش دولت و مجلس برای تقسیم اراضی بزرگ مالکان،

تعاون در دهه 40 خورشیدی در آستانه اصلاحات ارضی ایران،

مروری بر اجرای برنامه اصلاحات ارضی ایران در دهه چهل خورشیدی،

اضمحلال نظام ارباب - رعیتی به رهبری دکتر سیدحسن ارسنجانی وزیر وقت و همکارانش در وزارت کشاورزی،

طوفان‌های پس از تقسیم ارضی و چالش های پس از اصلاحات ارضی.

در مجموع، عناوین فصول این کتاب نوتألیف است که در قالب هشت فصل و پنج پیوست نگارش یافته و توسط انتشارات دانشگاه شهیدبهشتی در زمستان سال 1395 منتشر شده است.

مطالعه این کتاب برای همه علاقه‌مندان به‌ویژه برای دانش‌پژوهان و دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی رشته‌های علوم حقوقی و اجتماعی و اقتصادی و نیز علوم ترویج و آموزش کشاورزی؛ علوم اقتصاد و توسعه کشاورزی، عمران و آبادانی و توسعه روستایی؛ علوم جامعه‌شناسی روستایی و جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی و کلیه دیگر علاقه‌مندان به عرصه‌های توسعه و عمران روستایی و توسعه کشاورزی به‌ویژه آنان که قائل به بهره‌گیری از تجربه‌های پیشین و درس‌آموزی از آنها در کارکردهای کنونی هستند، قابل توصیه بوده و می‌تواند حاوی اطلاعات و تجربیات و برداشت‌های مناسب و قابل تأمل باشد./

S-951120-02