زعفران در بورس

اکبر رنجبر
کارشناس بازار سرمایه
اعتماد :فعالان بورسی در این هفته شاهد راه‌اندازی معاملات زعفران در بورس کالای ایران بودند، راه‌اندازی این معاملات خبر خوبی است که می‌تواند کشاورزان را به فروش محصول‌شان، بدون دخالت واسطه‌ها امیدوار سازد. سابقه گران بودن قیمت زعفران، این برداشت را به وجود می‌آورد که کشاورزان این محصول، از اقشار پر‌درآمد جامعه هستند، ولی واقعیت این است که به دلیل نبود بازاری منسجم و کارا و عدم امکان کشف قیمت واقعی، اکثر سود این محصول نصیب واسطه‌ها و دلالان شده و کشاورزان این محصول عمدتا جزو اقشار ضعیف جامعه هستند. داد و ستد زعفران در بورس کالا می‌تواند به نقطه عطفی برای شکوفایی این صنعت تبدیل شود، چرا که با حذف واسطه‌ها، خریدار و فروشنده مستقیما با یکدیگر وارد معامله می‌شوند، واضح است که حذف دلالان از معاملات زعفران، علاوه بر کشاورزان، مصرف‌کننده نهایی را نیز منتفع خواهد کرد. نظارت بورس کالا بر این معاملات، تدوین استانداردهای کیفی محصول، انبارداری استاندارد و شفافیت قیمت، ریسک فعالین این صنعت را تا حد زیادی کاهش خواهد داد. چنانچه کشاورزان زعفران به بورس کالا اعتماد کرده و این معاملات با موفقیت همراه شود می‌توان امیدوار بود که این مدل به سایر محصولات کشاورزی نیز تسری یابد. امیدواریم با همکاری مناسب بورس کالا و وزارت کشاورزی، بسترهای لازم برای توسعه این معاملات فراهم شود. ساز و کار دقیق در کنار اخذ تضامین مناسب، کارشناسی محصول توسط بورس کالا، ارایه گواهی سپرده توسط بورس، انبارداری استاندارد با هزینه معقول و امکان حضور مستقیم خریداران خارجی، برای جلب اعتماد فعالان این صنعت کافی به نظر می‌رسد. با این وجود نگرانی عمده‌ای در مورد عدم اعتماد کشاورزان به این بازار وجود دارد، متاسفانه اکثر مردم به هر پدیده جدیدی در ابتدا با دیده تردید نگاه می‌کنند و حاضر نیستند رفتار گذشته خود را به راحتی تغییر دهند. تجربه معاملات سپرده جو و گندم در بورس کالا نشان داده است که جلب اعتماد کشاورزان و رفع مشکلات و نگرانی‌های این عزیزان مهم‌ترین قدم در راستای توسعه معاملات کالاهای کشاورزی در بورس است. کمک گرفتن از شورای شهر و روستا و معتمدین محلی، در فرآیند فرنگ‌سازی و جلب اعتماد کشاورزان ضروری است، موفقیت معاملات زعفران می‌تواند آینده این صنعت در ایران را با تحول بزرگی همراه کند، از این رو بهتر است مسوولان به سخنرانی‌های یکطرفه اکتفا نکرده و در تعاملی پویا با معتمدین محلی، این افراد را با مزایای معامله زعفران در بورس آشنا کنند و از آنها به عنوان سفیران بورس در بین کشاورزان استفاده کنند. ورود تدریجی محصولات کشاورزی به بورس کالا ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است، این مهم تنها با عزم جدی همه مسوولان و فرهنگ‌سازی گسترده امکان‌پذیر است. امیدواریم به زودی شاهد عرضه سایر محصولات کشاورزی در بورس باشیم و با اتکا به دستاوردهای موفقیت‌آمیز آن یکی از بسترهای لازم برای پیشرفت بخش کشاوزی فراهم شود.