شهرنشینی‌ای که توسعه روستایی را سرعت می‌بخشد/ کشاورزان به سمت پرورش محصولات با ارزش بالا و مغذی‌تر روی آورند

با توجه به گزارش جدید مؤسسه بین‌المللی تحقیقات سیاست غذایی ( (IFPRI و فائو، مدیریت شهرنشینی پایدار، چالش‌ها و فرصت‌های جدیدی را برای بازنگری سیستم‌های مواد غذایی و کشاورزی که می‌تواند برای شهرها و حومه آن مفید باشد، ایجاد می‌کند.

به گزارش ایانا از سایت فائو، به گفته خوزه گرازیانو دا سیلوا، مدیر کل فائو، تقاضای رو به رشد شهری برای مواد غذایی می تواند درآمد فقرای روستایی و بسیاری از افرادی که معیشت خود را از طریق کشاورزی کوچک و مزرعه خانوادگی تأمین می‌کنند، افزایش دهد.

وی افزود: "این موضوع برای اشتغال زایی و چشم انداز توسعه وبرای ماندن افرادی که در حومه شهر های کشورهای در حال توسعه هستند، می تواند مهم باشد، همچنین باعث شده تا مواد غذایی سالم با دسترسی آسان‌تر برای شهرها، تولید شود."

مدیرکل فائو گفت: "اما تقاضای رو به رشد شهری به نفع کشاورزان کوچک است، بنابراین باید به راه‌حل‌هایی که می توانند این فرصت را ایجاد کنند، بیندیشیم، همچنین با ایجاد تغییرات، باید نیازهای تغذیه ای، منابع طبیعی محدود، اشتغال و درآمد، مهاجرت و دیگر عوامل را در نظر گرفت."

این در حالی است که گزارش سیاست جهانی غذا IFPRI که فائو در آن مشارکت کرده، به طیف گسترده‌ای از مسائل مربوط به شهرنشینی اشاره کرده است.

رشد جمعیت شهری به ویژه در آفریقا قابل مشاهده است، به طوری که می توان گفت قاره ای است که جمعیت شهری اش تا سال 2030 با رشدی سریع رو به رو خواهد بود و پیش بینی می شود در سطح جهان، در حدود 2.5 میلیارد نفر بیشتر، در مناطق شهری نسبت به امروز زندگی کنند. این در حالی است که آفریقا و آسیا 90 درصد این افزایش را به خود اختصاص می‌دهند.

Shenggen Fan ، مدیرکل IFPRI ، IFPRI مؤسسه تحقیقاتی غیرانتفاعی و بخشی از CGIAR (گروه مشورتی تحقیقات بین‌المللی کشاورزی) است، گفت: "افراد فقیر شهری نسبت به نوسانات قیمت مواد غذایی، آسیب‌پذیر تر از همنوعان روستایی خود هستند و سهم بیشتری از بودجه خانوار خود را برای خرید مواد غذایی نسبت به افراد روستایی اختصاص می‌دهند."

بازسازی زنجیره ارزش

بنا به گزارش و به گفته گرازیانو داسیلوا، بازسازی زنجیره ارزش یک راه برای ترغیب تحولات سودمند متقابل برای مناطق شهری و روستایی، توسعه زنجیره ارزش و ایجاد سیستم های مواد غذایی کارآمد و فراگیرتر است.

گرازیانو داسیلوا گفت: "جاده های بهتر، نیروی برق قابل اعتماد و گسترده، حمل و نقل با سرد خانه ها (یخچال ها) و تجهیزات ذخیره سازی بهتر، همگی ابزارهایی هستند که می تواند به عنوان کلید این مسیر به شمار آیند، چنین تحولاتی باعث می شود تا کشاورزان به سمت پرورش محصولات با ارزش بالا و مغذی تر روی آورند، چراکه این موضوع برای تغذیه جمعیت رو به رشد شهری مهم است."

بر اساس این گزارش ، نگرانی ها درباره کیفیت مواد غذایی که به صورت محلی توسط ساکنان شهری در بسیاری از کشورهای در حال توسعه تولید می شود، اغلب باعث شده تا به استفاده از انواع وارداتی آن بینجامد.

این درحالی است که برای یکپارچگی عمودی (1) بهتر، زنجیره ارزش مواد غذایی داخلی نیاز است تا بهبود فراوری، ابزار خرد کننده (آسیاب)، تمیز کردن، بازاریابی، بسته بندی، نام های تجاری و حتی سوپر مارکت ها اصلاح شود. چنین روندی می تواند به ایجاد شغل در زمینه تجارت محصولات کشاورزی و افزایش توانایی بخش کشاورزی برای سرمایه گذاری به منظور افزایش بهره وری، کمک کند.

همچنین گزارش نشان می دهد که چگونه کشاورزان بیشتری می توانند از فعالیت های غیر مزرعه بهره برده و دارایی های خود را توسعه دهند. به همین دلیل، شهرهای میانی، می تواند در سرعت بخشیدن ارتباط شهر و روستا نقش مهمی بازی کنند و این موضوع باید مورد توجه سیاست گزاران قرار گیرد.

شواهد نشان می‌دهد که مجاورت با شهرهای کوچک این امکان را می دهد تا کشاورزان خرده پا فرصت های بیشتری برای بازار محصولات خود و در مشارکت منافع حاصل از رشد اقتصادی سهم داشته باشند.

این در حالی است که شهرهای واسط (میانی)، همچنین می‌توانند به‌عنوان مقصد مهاجرت افراد فقیر که برای فرار از فقر به شهرهای بزرگ می روند، باشد.

گرازیانو دا سیلوا خاطرنشان کرد: "شهرهای میانی (واسط) می‌تواند باعث توسعه روستایی شود، ارتباط قوی میان روستا و شهر به مهاجران این اجازه را می دهد تا رابطه قوی تری با خانواده خود داشته باشند."

کشاورزان با استفاده از نهاده های جدید و در بسیاری از موارد با بهره بردن از انواع با کیفیت، برای پاسخ به تقاضا مصرف کنندگان شهری ، حاضر به پرداخت قیمت بیشتری هستند. همچنین تکنیک های جدید در بخش بعد از مزرعه از زنجیره ارزش، مانند عملیات ذخیره سازی سرد که کشاورزان کوچک در هند و بنگلادش استفاده می کنند و یا سیستم های اعتباری محلی در چین که اجازه می دهد تا کشاورزان به بذر اصلاح شده و نهاده ها و یا بسته بندی سریع برنج و با برند تجاری دسترسی داشته باشند به این امر کمک شایانی کرده است.

به طور خلاصه، ایجاد زیرساخت بهتر روستایی می تواند برای کشاورزان و ساکنان شهرها نتایج مظلوبی در پی داشته باشد./

ترجمه: فرحناز سپهری

پی‌نوشت:

1- vertical integration : ادغام عمودی، در اقتصاد خرد و مدیریت، فرایندی است، که در آن یک شرکت، شرکت‌های توزیع و پخش، محصولات خود را، تحت تملک خود در می‌آورد، تا پس از مرحله تولید، کنترل خود را بر این قسمت‌ها افزایش دهد.