ظرفیت بالای تزئین محیط زندگی جهانیان با گیاهان زینتی بومی ایران

در دنیا بیش از 250 هزار گونه گیاهی شناسایی شده است که از این تعداد تنها یک درصد آن یعنی دوهزار و 500 گونه در حوزه گیاهان زینتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ایران با بیش از هشت‌هزار گونه گیاهی یکی از مهم‌ترین منابع ژنی و تنوع گونه‌های گیاهی در جهان محسوب می‌شود که ظرفیت بالایی در تولید گیاهان زینتی با اهلی کردن و به‌نژادی گیاهان بومی دارد. ظرفیتی که اگر به آن پرداخته شود، هم نیاز داخل را با توجه به سازگاری با اقلیم و محدویت‌های آبی ایران تأمین می‌کند و هم قابلیت تجاری‌سازی و حضور در بازار جهانی را دارد.

رئیس انجمن گل و گیاه زینتی ایران و عضو هیأت علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا تنوع گیاهی زینتی بومی در ایران را فرصت بزرگی می داند که باید از آن بهره برد.

پژمان آزادی با بیان اینکه از گونه‌های گیاهی موجود در ایران 500 گونه 100 درصد زینتی هستند، می‌گوید: از این تعداد حداقل 50 گونه قابلیت تجاری‌سازی دارند و در گام نخست با اصلاح و به‌نژادی می‌توان آنها را به بازار جهانی معرفی کرد.

وی می‌افزاید: ایران کشوری کم‌آب است و ادامه خشکسالی اجازه واردات گونه‌های زینتی که معمولاً آب‌بر هم هستند را به ما نمی‌دهد و باید به‌دنبال جایگزینی آنها با گونه‌های گیاهان زینتی بومی به‌نژاد شده باشیم.

رئیس انجمن گل و گیاه زینتی ایران ظرفیت واقعی صادرات گل و گیاه زینتی ایران یک میلیارد دلار می‌داند و معتقد است: گیاهان زینتی بومی ایران می‌توانند بخش خوبی از این ظرفیت را به خود اختصاص دهند.

آزادی در پاسخ به این پرسش ایانا که با توجه به لزوم حفظ ذخایر ژنی گونه‌های بومی ایران، این صادرات چگونه خواهد بود، بیان کرد: ایران انحصار ارقام را در بازار جهانی حفظ می‌کند، به این معنی که گونه‌های بومی ایران پس از اصلاح ژنتیکی و به‌نژادی وارد بازار جهانی می‌شوند تا این ذخایر ژنی ارزشمند برای ایران باقی بمانند.

وی با بیان اینکه تحقیقات روی گیاهان زینتی بومی کشور از دو سال پیش در پژوهشکده ملی گل و گیاه زینتی آغاز شده است، تأکید کرد: این پژوهشکده با کمک مجموعه‌ای از متخصصان دانشگاهی در حال انجام تحقیقات روی گونه‌های گیاهی زینتی بومی کشور است و به‌نظر می‌رسد طی سه تا چهار سال آینده، نخستین نمونه تجاری این گونه‌ها به بازار جهانی معرفی شود.

ایران خاستگاه گونه‌های مهم گیاهان زینتی جهان

رئیس پژوهشکده گل و گیاه ایران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با تأکید بر اینکه ایران خاستگاه گونه‌های مهم گیاهان زینتی جهان است، گفت: خاستگاه هفت گونه مهم گیاهان زینتی که در جهان استفاده فراوانی دارند، ایران است و این گیاهان از کشور ما به سراسر جهان منتقل شده‌اند.

محمدرضا شفیعی مهم‌ترین این گونه‌ها را لاله، میخک، گلایول و زنبق نام برد که هم‌اکنون در جهان به شکل اصلاح شده و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی با بیان اینکه نوآوری حرف نخست را در بازار جهانی گل می‌زند، اضافه کرد: برای حضور موفق در بازار جهانی و توسعه صادرات باید ارقام جدیدی را معرفی که دارای ویژگی‌های برتری نسبت به ارقام موجود در بازار باشند.

رئیس پژوهشکده گل و گیاه ایران با اشاره به پروژه مشترک پژوهشکده ملی گل و گیاه زینتی با سازمان پارک‌های اصفهان، ادامه داد: پژوهشکده کارگروهی را از افراد متخصص و صاحب‌نظر تشکیل داد تا مطالعات اولیه روی گل‌های بومی و وحشی را انجام دهند و برخی از آنها نیز منجر به پروژه شده است.

به گفته شفیعی، مقاومت به کم‌آبی و بیماری، دوام گل، دوره گل‌دهی، و امکان تکثیر انبوه مواردی هستند که در انتخاب و اصلاح گونه‌های گیاهی زینتی بومی به آنها توجه شده است.

وی یادآور شد: استفاده از گونه‌هایی که کاربرد دوگانه (زینتی - دارویی) و امکان استفاده در فضای سبز شهری را داشته باشند از دیگر فاکتورهای است که در این تحقیقات به آنها توجه ویژه‌ای می‌شود.

شفیعی در پایان تأکید کرد: ذخایر آبی ایران دیگر کشش استفاده از ارقام پرمصرف را ندارد و باید برای بقای صنعت گل و گیاه کشور فکری می‌شد و بهترین گزینه در این شرایط توجه به ظرفیت‌های گیاهان زینتی بومی کشور است، ضمن اینکه این ارقام توانایی حضور در بازار جهانی را نیز دارند./

G-960213-01