زندگی 120 هزار نفر از مردم ایران با همکاری سازمان ملل بهبود یافت

به گفته نماینده مقیم برنامه عمران ملل متحد در ایران (UNDP) با اجرای پروژه ترسیب کربن در ایران که با مشارکت این نهاد بین‌المللی اجرایی شده است، کیفیت زندگی 120 هزار نفر از مردم کشور بهبود یافته است. توانمندسازی مردم در قالب این پروژه، سبب شده سالانه 6 میلیارد تومان سود، عاید یکی از جوامع روستایی استان گلستان شود.

به گزارش خبرنگار ایانا، گری لوئیس نماینده مقیم UNDP در ایران در نشست روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی که در سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور برگزار شد، با اشاره به توافق تمام کشورهای جهان برای اجرای اهداف هفده گانه توسعه پایدار بیان کرد: در هدف 15 سند توسعه پایدار بر مقابله با بیابان‌زایی و معکوس کردن روند تخریب سرزمین، تاکید شده است.

وی افزود: از هفت میلیارد نفر جمعیت کره زمین، یک میلیارد نفر در 110 کشور جهان در معرض عوارض ناشی از بیابان‌زایی قرار داردند . اغلب افرادی که در معرض عواقب بیابان‌زایی قرار دارند، افراد فقیر و حاشیه‌نشین هستند. در ایران 20 درصد اراضی طبیعی در معرض بیابان‌زایی است. بیابان 18 استان این کشور را درگیر کرده است. 97 شهر نیز در معرض تبعات ناشی از بیابانی شدن قرار دارند.

نماینده مقیم UNDP در ایران با اشاره به سفری که همراه با عباس کارگر مدیر کل دفتر بیابان سازمان جنگل‌ها به ساوه داشته است، به نقل از مردم این منطقه، بیابان‌زایی را زلزله خاموش نامید.

وی افزود: مردم در این منطقه سئوال می‌کردند که آیا می‌توان روند زلزله خاموش را معکوس کنیم. اگر می‌توانیم باید برای اجرای برنامه‌ها چه اقداماتی را انجام دهیم.

به گفته لوئیس، زلزله خاموش توسط دو عامل اصلی ایجاد می‌شود. بحث تغییر اقلیم و فعالیت‌های بشری این پدیده را تشدید می‌کنند زیرا انسان با چرای بی‌رویه دام و فشار جمعیت در عرصه‌های طبیعی، اضافه برداشت آب و انجام فعالیت‌های توسعه‌ای نظیر معدن‌کاوی و غیره، فشار زیادی به محیط‌های طبیعی وارد می‎کند.

وی افزود: در واقع همان‌طور که می‌دانید از ظرفیت اراضی بیابانی و مراتع استفاده بیش از حد می‌کنیم. امروز ما نیاز به حرکت را به درستی تشخیص داده‌ایم. خیلی خوشنودم که امروز در 17 ژوئن در این محل و در سراسر جهان، روز جهانی مقابله با بیابان‌زایی را جشن می‌گیریم. ما در حال حاضر 22 سال است که چنین روزی را جشن می‌گیریم. ایران دقیقا 20 سال قبل به کنوانسیون بیابان‌زایی سازمان ملل پیوست.

نماینده مقیم UNDP در ایران با اشاره به موضوع و شعار امسال که شامل سه بخش "سرزمین ما، خانه ما و آینده ما" است، بخش دوم این شعار را در ارتباط مستقیم با مسئله مهاجرت دانست.

به گفته وی بین مهاجرت و تخریب سرزمین یک ارتباط کاملا مشهود و ملموس وجود دارد. اگر رقابت زیادی برای دستیابی به منابع وجود داشته باشد، مردم جابجا می‌شوند تا غذا، آب و انرژی بدست آورند. در دیگر کشورها، این رقابت و این معضل حتی به شکستن ساختارها منتهی شده و تعارضاتی ایجاد کرده است.

لوئیس تاکید کرد: باید در نظر بگیریم که بحث معکوس کردن روند تخریب اراضی و بیابان‌زایی چیزی است که به امنیت بشری مرتبط می‌شود. وظیفه ماست که اطمینان حاصل کنیم، امنیت و آینده مردم در معرض این پدیده و حاشیه‌نشین‌ها، تامین شده است. در واقع ما امروز دور هم جمع شدیم که یکی از پروژه‌های موفقی که در این زمینه کار کرده است را تمدید کرده و توسعه دهیم .

وی پروژه ترسیب کربن را حاصل همکاری مشترک برنامه عمران ملل متحد و دولت ایران معرفی کرد. نماینده مقیم UNDP در ایران درباره نقاط مثبت این پروژه گفت: در این پروژه تمام تصمیمات با مشارکت مردم گرفته می‌شود و ساکنان اصلی هر سرزمین، در تصمیم‌سازی‌ها دخالت دارند.

وی اضافه کرد: وقتی مردم در تصمیمات دخالت داده می‌شوند، پروژه متعلق به جامعه می‌شود و در آنها حس مالکیت ایجاد خواهد شد. این حس مالکیت، نکته بسیار مهمی است.

به گفته لوئیس، با کشت گونه‌های گیاهی در مناطق تحت تاثیر بیابانی شدن، شرایط برای استقرار سایر اجزای اکوسیستم، فراهم می‌شود. بعد از مدتی پوشش گیاهی غنی می‌شود و می‌توان دام‌ها را مجددا به چرا برد، بدون اینکه به سرزمین فشاری وارد شود.

وی افزود: پروژه ترسیب کربن ابتدا در خراسان جنوبی آغاز شد اما خوشحالیم که در حال حاضر این پروژه در 20 استان پیگیری می‌شود.

نماینده مقیم UNDP در ایران ادامه داد: پروژه‌ای که از خراسان جنوبی و یک روستا آغاز شد، در حال حاضر در بیش از 300 روستا در حال اجرا است. در واقع این پروژه زندگی 120 هزار نفر از ساکنان ایران را درگیر کرده است. سه میلیون هکتار از اراضی طبیعی تحت پوشش این پروژه نیز احیا شده است.

وی یادآور شد: در پروژه ترسیب کربن چیزی که مهم است، فقط احیای اراضی نیست بلکه برای احیا جوامع محلی درگیر و ایجاد گروه‌های توسعه روستایی برای مشارکت در تصمیم‌سازی‌ها نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. در پروژه ترسیب کربن دو هزار گروه توسعه روستایی از طریق پروژه ایجاد شده است. حدود 25 هزار نفر عضو این گروه‌ها هستند و بخش عمده‌ای از آنها را زنان تشکیل می‌دهند.

لوئیس بیان کرد: این گروه‌های توسعه روستایی فقط کار احیای اراضی را انجام نمی‌دهند، در برخی پایلوت‌ها ایجاد صندوق خرد محلی و دادن وام‌های کوچک در دستور کار این گروه‌های توسعه قرار گرفته است. همچنین در برخی مناطق صندوق‌های تشکیل شده به ساخت مدرسه و مراکز بهداشتی که در واقع کارهای توسعه‌ای هستند، کمک می‌کنند.

وی تاکید کرد: پروژه ترسیب کربن صرفا بحث مقابله با بیابان‌زایی، صرفه‌جویی انرژی، کاهش گاز گلخانه‌ای و کاهش فرسایش خاک را دنبال نمی‌کند، بلکه به‌طور همزمان فرصت‌های شغلی ایجاد می‌کند و توسعه اقتصادی نیز برای مردم محلی به همراه دارد.

نماینده مقیم UNDP در ایران اضافه کرد: آیا این یک راه حل برد-برد نیست؟ آیا ما در مسیر معکوس کردن و متوقف کردن زلزله خاموش نیستیم؟ اخیرا متوجه شدم در یکی از روستاهای استان گلستان، در سال اول اجرای پروژه ترسیب کربن، میزان سود جامعه روستایی معادل 6 میلیارد تومان بوده است.

وی ادامه داد: در منطقه قلعه گنج مدل این پروژه به عنوان مدل اقتصاد مقاومتی در حال اجرا است. برنامه‌های این پروژه همراستا با برنامه ششم توسعه ایران است. همچنین اخبار خوشی از خراسان شمالی به گوش می‌رسد. در این استان، استاندار تمام دستگاه‌های اجرایی را ملزم کرده است که مدل ترسیب کربن را اجرایی کنند. منابع مالی اجرای برنامه را هم خود استاندار تامین کرده است. در آذربایجان شرقی و غربی نیز ستاد احیای دریاچه ارومیه برای نجات این دریاچه، از مدل ترسیب کربن استفاده می‌کند.

لوئیس عنوان کرد: امروز ما تلاش می‌کنیم این پروژه موفق را برای سومین بار تمدید کرده و محدوده فعالیت آن را در ایران توسعه دهیم. ما در مجموعه برنامه عمران ملل متحدی خوشبختیم که پروژه ترسیب کربن را برای پنج سال دیگر در پنج پایلوت جدید، واقع در چهار استان، تمدید می‌کنیم.

L-960327-03