510 میلیارد تومان خسارت سالانه مرگ و میر در نتیجه آلودگی هوا در ایران

آلودگی هوا تقریبا با تمام شهرهای ایران عجین شده است. فصل سرما که می شود، تهران به رنگ خاکستری در می آید و برج میلاد هم دیگر قابل دیدن نیست. روزهایی به مرز هشدار می رسد و رفت و آمدها کاهش پیدا می کند، روزهایی هم کلا تعطیل می شود تا بلکه مردم در خانه بمانند، تا هم دچار بیماری نشوند و هم خودروی کمتری وارد شهر شود. اما آلودگی هوا به همین جا ختم نمی شود، پیامدها و خسارت های مختلفی دارد که می تواند برای هر اقتصاد مهم باشد. مرکز پژوهش های مجلس گزارشی با عنوان «پیامدهای زیستمحیطی آلودگی هوا» منتشر و در آن به پیامدهای اقتصادی، آسیب های اجتماعی و محیط زیستی آلودگی هوا اشاره کرده است.

طبق این گزارش، «مصرف فزاینده سوخت های فسیلی طی سال های گذشته، علاوه بر تحمیل هزینه های گزاف به اقتصاد ملی، بحران آلودگی هوا را به ویژه در کلانشهرها ایجاد کرده است. هشدار بانک جهانی درباره تشدید آلودگی هوا در ایران مؤید این مطلب است؛ طبق اعلام این مرجع، خسارت آلودگی هوا در ایران از 7.1 میلیارد دلار در سال 2001 به 8 میلیارد دلار در سال 2006 رسیده است که 1.8 میلیارد دلار آن مربوط به خسارت ناشی از آلودگی هوا در پایتخت بوده و از همه مهمتر اینکه بانک جهانی این خسارت را در سال 2013 بالغ بر سی میلیارد و پانصد و نود و نه میلیون دلار برآورد کرده است.» همچنین در گزارش خود نوشته تعداد مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران که در سال 1990 حدود 17 هزار نفر بوده در سال 2013 به رقم بیش از 21 هزار نفر رسیده است.« بین سال های 1990 تا 2013 باوجود توسعه اقتصادی و پیشرفت های پزشکی در کشور، هزینه های پیشگیری از مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا دو برابر و ضرر از دست دادن نیروهای کارآمد به میزان 40 درصد افزایش یافت. طبق نظر بانک جهانی در ایران میزان خسارت سالیانه مرگ و میر در نتیجه آلودگی هوا معادل 5100 میلیارد ریال و خسارت بیماری های ناشی از آلودگی هوا 2100 میلیارد ریال است.»

طبق تحقیق انجام شده آلودگی هوا تاثیر مخربی بر رشد و توسعه اقتصادی دارد و رابطه مستقیمی بین کاهش رشد اقتصادی و افزایش آلودگی هوا هست. یک مطالعه در شهر بارسلون نشان می دهد رسیدن غلظت آلودگی هوا به میزان استاندارد روزانه حدود 1600یورو به ازای هر نفر صرفه جویی اقتصادی خواهد داشت.

همچنین آلودگی هوا پیامدهای زیانباری بر سلامت افراد جامعه دارد و به بیماری های قلبی و عروقی، برونشیت، اختلالات تنفسی، سرطان و مرگ زودرس منجر می شود، اتفاقی که علاوه بر تاثیر مستقیم بر سلامت جامعه و زیست مردم بازهم خسارت های اقتصادی بسیار به دنبال دارد زیرا به هزینه های درمان و... منجر می شود و از سوی دیگر به نیروی توانمند و کار جامعه آسیب شدید وارد می کند.

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، آلودگی هوا هفتمین عامل مرگ در دنیا و هفتمین عامل خطر در ایران است. در سراسر جهان، هر روز حدود 10 هزار نفر بر اثر بیماری های منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. همچنین سازمان جهانی بهداشت برآورد کرده است که در سال 2012 آلودگی هوا مناطق شهری و روستایی به ایجاد 7 / 3 میلیون مورد مرگ زودرس در دنیا انجامیده، که حدود 88 درصد از این موارد در کشورهایی با درآمد کم و متوسط اتفاق افتاده است. همچنین، در مجموع تعداد مرگ منتسب به آلودگی هوا و هوای داخل اماکن در سال حدود 7 میلیون نفر برآورده شده است. آلودگی هوا پیامدهای منفی اقتصادی شدیدی نیز دارد و میزان خسارت ناشی از مرگ های منتسب به آلودگی هوا در اتحادیه اروپا حدود 161 میلیارد یورو برآورد شده است.

در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران ازجمله تهران، کرج، اصفهان، مشهد، تبریز، اراک، اهواز و شیراز غلظت بعضی از آلاینده های هوا از استانداردهای ملی به مراتب بالاتر است. براساس برآوردها (با احتساب پدیده ریزگردها)، جمعیتی بالغ بر 35 میلیون نفر، یعنی حدود نیمی از جمعیت کل کشور در معرض درجاتی از آلودگی هوا قرار دارند. این مشکل نه تنها سلامت مردم را به خطر می اندازد، بلکه به علت افزایش نیاز به خدمات مراقبتی، بهداشتی و فوریت های پزشکی که برای جمعیت تحت تأثیر انجام می شود، هزینه های سرباری را نیز بر حوزه سلامت تحمیل می کند.