بوم شناسی تکاملی به زنبورداران برای مقابله با بیماری ها سود رساند/شیوه های مدیریت زنبورهای عسل به پژوهش های بیشتری نیاز دارد

دانشمندان در مقاله ای که در مجله بوم شناسی و تکامل طبیعی ( Nature Ecology& Evolution ) منتشر شده است هشدار داده اند که بعضی شیوه های زنبورداری تجاری ممکن است بیشتر از این که به زنبورها کمک کند به آن ها آسیب رساند.

به گزارش ایانا از سایت ساینس دیلی، بری براسی، یک زیست شناس تکاملی در دانشگاه اموری ( Emory ) و نویسنده ارشد این مقاله می گوید: "زنبورهای عسل غرب- مهمترین گرده افشان ها برای محصولات غذایی ایالات متحده- با کاهش بی سابقه ای مواجه شده اند و بیماری ها علت اصلی هستند". "راهکارهای تجاری برای مدیریت کردن زنبورهای عسل ممکن است با ایجاد فشارهای خاص باعث تولید انگل ها و عوامل بیماری زای مضر بیشتری شوند".

این مقاله به مطالعات علمی که راه هایی برای کاهش اثرات بیماری ها نظیر محدود کردن اختلاط زنبورها بین کلونی ها و حمایت کردن از رفتارهای طبیعی زنبورها که موجب مقاومت در مقابل بیماری ها می شود نزدیک است. این مقاله همچنین تاکید می کند که شیوه های مدیریت زنبورهای عسل به پژوهش های بیشتری نیاز دارد.

در طول ۱۵ سال گذشته، رویکردهای بوم شناختی و تکاملی این مسئله را که چگونه دانشمندان با مشکلات شیوع بیماری ها در میان انسان ها، زندگی وحشی و دام ها مبارزه می کنند تغییر داده اند. ژاپ دو رود، زیست شناس تکاملی دانشگاه اموری و دستیار نویسنده ارشد این مقاله می گوید: "این تغییر در تفکر در حوزه ی زنبورداری هنوز به خوبی فهمیده نشده است». «ما می خواهیم رویکردهای علمی را برای کمک به فهم بعضی مشکلات فعلی که زنبوردارها با آن ها مواجه هستند در کنار اقدامات کنترلی احتمالی مطرح کنیم".

سایر نویسندگان این مقاله، کیت دلاپلین حشره شناس دانشگاه جورجیا و مایکل بوتس زیست شناس تکاملی در دانشگاه کالیفرنیا برکلی هستند.

زنبورعسل های مدیریت شده برای تولید ۳۹ تا از ۵۷ محصول اصلی مورد مصرف انسان از جمله میوه ها، دانه ها و سبزیجات مهم هستند. با این حال در سال های اخیر، کلونی های زنبورهای عسل با نرخی بیش از یک میلیون در سال کاهش یافته اند که نمایانگر تلفات بین ۳۰ تا ۴۰ درصدی در سال است.

با این که آفت کش ها و تغییر کابری زمین عوامل دخیل در این تلفات هستند، انگل ها عامل تعیین کننده هستند؛ به ویژه واروآی ویرانگر-. کنه واروآی انگلی و ویروس های بی شمار دیگری که او با خود با حمل می کند دلایل عمده تلفات کلونی های زنبورهای عسل در سراسر جهان هستند.

کنه واروآ بومی قاره آسیا است، جایی که گونه های شرقی زنبورهای عسل قبل از اینکه انسان ها شروع به مدیریت کلونی های زنبور در مقیاس تجاری کنند با آن ها درگیر شده بودند. در نتیجه این درگیری، زنبورهای عسل شرقی رفتارهای خود را ارتقاء دادند- مانند آمادگی دوطرفه متمرکز- که تاثیر منفی کنه ها را کاهش می دهد.

با این حال، گونه های غربی زنبورهای عسل در ایالات متحده و اروپا در مقابل کنه ها که در اواخر دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ در ایالات متحده گسترش یافتند تقریبا بی دفاع مانده اند. این کنه ها خون زنبورها را می مکند و سیستم ایمنی آن ها را ضعیف می کنند. حتی از این ها ویرانگر تر، ویروس هایی هستند که کنه آن ها را از طریق آب دهان خود انتقال می دهد. برای مثال ویروس بال ناپایدار، می تواند توانایی پرواز کردن زنبورهای عسل را از کار بیندازد و باعث مرگ و میر بالای لاروهای زنبورها شود.

موارد زیر بعضی راه حل های احتمالی هستند که به مطالعات بیشتری نیاز دارند و در مقاله مجله طبیعت بوم شناسی و تکاملی مطرح شده اند.

کاهش دادن اختلاط کلونی ها : یک شیوه معمول در زنبورداری ها استفاده از شانه های حاوی تخم ها و زنبورهای کارگر در حال رشد، بین کلونی ها است. در حالیکه این شیوه به منظور هم شکل کردن قدرت کلونی انجام می گیرد، همچنین می تواند انگل ها و عوامل بیماری زا را بپراکند.

کلونی ها در مقیاس منطقه ای و ملی نیز با هم مخلوط می شوند. برای مثال، بیش از نیمی از کل زنبورهای عسل در کشور در گرده افشانی درخت های بادام در کالیفرنیا مشارکت دارند. بروسی می گوید: " برای بسیاری از زنبورداری ها، بردن زنبورهای خود به کالیفرنیا برای گرده افشانی بادام ها راهی است که آن ها از طریق آن کسب درآمد می کنند». «برای خرده فروش ها مانند فصل کریسمس است".

دلال های گرده افشان ها با زنبورداران خرد، بر سر مزارع بادام خاصی قرارداد می بندند. بروسی می گوید: "اگر دلال ها فعالیت های زنبورداران خرد را در فواصلی که زنبورها تغذیه می کنند از یکدیگر جدا کنند، به طور بالقوه می تواند به کاهش اختلاط زنبورها و میزان انتقال عوامل بیماری زا بین این عملیات ها کمک کند".

بهبود در پاک سازی انگل ها: بیشتر روش های کنار آمدن با کنه واروآ تمرکز بر کاهش تعداد آن ها در کلونی بوده است تا پاک سازی آن ها؛ چراکه این کنه مقاومت خود را در مقابل بعضی مواد شیمیایی که برای کشتن آن ها استفاده می شود افزایش می دهد. این چنین روش های درمانی ناتمام، انتخاب طبیعی برای بقای انگل های قوی تر و زهرآگین تر را افزایش می دهد. بغرنج تر کردن این مشکل این است که زنبورداری های تجاری درعملیات های گسترده خود هزارن کلونی را در نزدیکی یکدیگر نگه می دارند.

دو رود توضیح می دهد که "در تنظیمات طبیعی یک کلونی ایزوله شده زنبورها در یک درخت، انگلی که در کلونی کشتار راه می اندازد جایی برای رفتن ندارد". "اما در زنبورداری ها با کلونی های بسیار در کنار هم این گونه نیست".

اجازه دادن به از بین رفتن کلونی های آلوده: زنده نگه داشتن زنبورهای آلوده به انگل ها و ویروس ها از طریق برخی مداخلات، انتخاب طبیعی برای مقاومت در مقابل بیماری را در زنبورها کاهش می دهد. به عکس، اجازه دادن به اینکه آلودگی ها در یک کلونی دوره خود را بگذراند و استفاده از زنبورهای باقیمانده برای سایر کلونی ها می تواند منجر به ایجاد زنبورهای مقاوم تر با مشکلات بیماری کمتر شود.

حمایت از رفتارهای مقاومتی: زنبورداران تلاش می کنند تا زنبورهایی را انتخاب کنند که برای مدیریت بی دردسر تر باشند، اما ممکن است نقصان های رفتاری داشته باشند که باعث می شود کمتر مناسب باشند. بعضی زنبورهای عسل آب دهان و موم خود را با صمغ درخت مخلوط می کنند تا برای مهر و موم کردن حفره ها و درزگیری کندوهای خود پروپولیس تولید کنند. مطالعات هم چنین نشان داده اند که پروولیس کمک می کند تا بیماری ها و انگل ها به داخل کندو نفوذ نکنند و جلوی رشد قارچ ها باکتری ها و کنه ها را می گیرد.

دو رود می گوید: "پروپولیس چسبناک است. این مسئله برای زنبوردارانی که تلاش می کنند کندوها را باز کنند و اجزای آن را جدا کنند ناخوشایند است بنابراین آن ها تلاش می کنند این رفتار را کاهش دهند".

این مقاله تصدیق می کند که فعالیت های زنبورداران تجاری با چالش های بزرگی در مسیر تغییر جهت دادن به سمت شیوه های مدیریتی سلامت که در اصول بنیانی تکامل و بوم شناسی ریشه دارد رو به رو هستند.

بروسی می گوید: "زنبورداری راه سختی برای تامین معاش است، زیرا بر لبه ی بسیار نازکی حرکت می کند". "حتی اگر راه حل آسانی وجود نداشته باشد، بسیار مهم است که زنبورداران را نسبت به اینکه شیوه های عمل آن ها چگونه در طولانی مدت زنبورها را تحت تاثیر قرار می دهد آگاه کنیم و از پژوهشگران می خواهیم که به درک های علمی که به شیوه های سودآور و پایدارتر زنبورداری منتهی می شوند کمک کنند".

مترجم: بهاران پدرام