خشکسالی در آمریکا، وزیر جهاد کشاورزی را به ایتالیا کشاند

"گرما و خشکسالی بی‌سابقه در بخش‌هایی از جهان به‌ویژه آمریکا محصولات کشاورزی را نابود کرد."

خبری که پیش از آنکه جهان را مبهوت کند، کشاورزان آمریکایی را شوکه کرد! کشاورزانی که آینده‌ای مبتنی بر اضافه تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه غلات را به خود نوید می‌دادند.

اگرچه واقعیت مدت‌ها قبل خود را بر جهان واقع تحمیل کرده بود و آمارهای بانکی جهانی از وجود بیش از یک میلیون انسان مبتلا به سوءتغذیه سخن می‌گفت، اما گزارش سازمان خواروبار جهانی (فائو) در 27 آگوست زنگ خطری بود تا دولت‌ها را از خواب بیدار کند تا حداقل بخاطر فرار از تبعات سیاسی - اجتماعی این بحران راه حلی بیاندیشند.

گزارشی که در آن به صراحت تأکید کرد "وقوع خشکسالی در بسیاری از جهان تولید گندم را به شدت کاهش داده است" و در ادامه همین گزارش با اشاره به گرمای شدید در آمریکا افزایش قیمت مواد غذایی و رکوردشکنی قیمت‌ها در آینده‌ای نه‌چندان دور خبر داد.

تحلیلی که به سرعت رنگ واقعیت می‌گیرد و فائو را بر آن می‌دارد تا با برگزاری اجلاس اضطراری در رم ایتالیا درباره بحران گرانی مواد غذایی تصمیمی فوری اتخاذ کنند.

اجلاسی که اضطرار آن باعث شد تا وزیر جهاد کشاورزی ایران درست در هنگامی که به کمیسیون اقتصادی مجلس فراخوانده شد و عده‌ای از نمایندگان نیز طرح استیضاح وی را در دستور کار خود قرار داده‌اند، بی‌توجه به پیامدهای آن ایران را به مقصد ایتالیا ترک کند.

اما سؤالی که در این وضعیت به ذهن خواننده متبادر می‌شود این است که به‌راستی تمامی بحران مربوط به گرانی بی‌سابقه محصولات غذایی مربوط به خشکسالی در جهان و گرمای شدید در آمریکا است؟

برای پاسخ به این سؤال و ملموس کردن پاسخ، از اطلاعات آرشیوی نشریات داخلی کمک می‌گیریم.

طبق آمار ارائه‌شده از سوی گمرک که در جراید منتشر شده است می‌خوانیم: در چهارماهه نخست سال جاری حجم واردات گندم به کشور به بیش از 2.3 میلیون تن رسید. در مدت زمان یادشده بیش از 806.8 میلیون دلار گندم از 13 کشور جهان وارد کشور می‌شود که این میزان واردات نسبت به مدت مشابه در سال قبل از نظر وزنی 15 هزار و از نظر ارزشی 20 هزار درصد رشد نشان می‌دهد. به معنای دیگر واردات گندم به کشور در چهار ماهه نخست امسال نسبت به سال قبل از نظر وزنی 158 و از نظر ارزشی 201 برابر شده است، همچنین در تیرماه امسال حدود 480 هزار تن گندم وارد کشور شده که در این مدت 126 هزار تن از گندم وارداتی از آمریکا بوده است. این رقم نسبت به آمار واردات سه ماهه گندم از آمریکا دوبرابر رشد داشته است.

حال بازگردیم به کشور آمریکا به‌عنوان کشور بحران‌زده که خشکسالی در آن به افزایش قیمت محصولات غذایی در جهان منجر شده است. آمریکا به خاطر پایین نگه داشتن قیمت مواد غذایی در کشور خود صادرات خود را بسیار محدود می‌کند. اما در همین موقعیت واردکنندگان ایرانب با ولع بسیار با حجم تقاضای بالای خرید گندم از سایر کشورها و به‌ویژه آمریکا شوکی را به بازار تحمیل می‌کنند. شوکی که ماحصل آن کمبود گندم برای خریداران واقعی و کشورهایی است که تقاضای متناسب خود را از بازار طلب می‌کنند، می‌شود و در نهایت رفتار واردکنندگان وطنی گندم به رشد و افزایش قیمت گندم در بازارهای جهانی و دست آخر تشدید روند ور به رشد قیمت مواد غذایی در سطح جهانی منجر می‌شود. این در حالی است که نرخ تضمینی خرید گندم از کشاورزان کشور آنچنان پایین است که آنها را نسبت به کاشت این محصول بی‌رغبت کرده است.

البته هدف این نوشتار تبیین این موضوع در حد بضاعت نویسنده است که آنچه به بحران و افزایش قیمت مواد غذایی منجر می‌شود نه صرفاً خشکسالی در بخش‌هایی از جهان و یا گرمای شدید در آمریکا بلکه رفتارهایی است که کلان بازیگران اقتصادی سرمایه‌داری به‌منظور کسب حداکثر سود در بحرانی‌ترین شرایط آز آن دریغ نمی‌کنند.

مع‌الوصف وظیفه آن دسته از کسانی که دغدغه مردم را دارند، شفاف‌سازی پیرامون ساختار ناسالم روابط اقتصادی سرمایه‌داری است که به‌خاطر سودجویی خود با وجود مکفی بودن تولید با دستکاری در چرخه توزیع از تحمیل گرسنگی و گرانی به مردم ابایی ندارند./

خبرنگار: یوسف فرهادی بابادی

A-910729-05_N