برگزاری کارگاه آموزشی الگوی کشت محصولات زراعی استان آذربایجان شرقی

به گزارش خبرنگار ایانا در آذربایجان شرقی، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان آذربایجان شرقی در این کارگاه آموزشی گفت: ایران با میانگین بارندگی سالانه کمتر از 300 میلی متر در پهنه بندی خشک و نیمه خشک جهانی قرار دارد که این میزان بارندگی یک سوم متوسط بارندگی جهانی را شامل می شود. در حالیکه سرانه منابع آب تجدیدشونده در ایران یک چهارم سرانه جهانی است. با توجه به بحران آب لزوم اجرای الگوی کشت در کشور ضروری است، بنابراین طراحی و پیشنهاد الگوی کشت یکی از مهم‌ترین مباحث در برنامه‌ریزی کشاورزی محسوب می‌شود.

اکبر کرامتی ادامه داد: به طور کلی عوامل مؤثر بر الگوی کشت محصولات کشاورزی را می‌توان عوامل و منابع طبیعی مانند اقلیم، منابع آب و خاک عوامل زیست محیطی، عوامل اجتماعی، سیاست‌گذاری‌های دولت و عوامل اقتصادی برشمرد.

وی اضافه کرد: تعیین الگوی کشت مبتنی بر شرایط محیطی، بهره‌برداری بهینه از منابع پایه و عوامل تولید متناسب با پتانسیل‌های منطقه‌ای و مزیت اقتصادی، رعایت اصول زیست محیطی در راستای سیاست‌های کلان کشور و تأمین امنیت غذایی است.

کرامتی مراحل تحقق الگوی کشت مناطق را تعیین الگوی کشت مناسب مناطق برنامه‌ریزی با لحاظ بیشینه کردن درآمد ناخالص و بهره‌وری مصرف آب، ایجاد بانک اطلاعاتی جامع رقومی و مکان‌دار الگوی کشت در این مناطق، تعیین مناطقی با قابلیت اصلاح الگوی کشت و تعیین مناطق موردنیاز اصلاح سامانه کشت با فناوری‌های نوین برشمرد.

وی تشکیل جلسه همفکری در زمینه الگوی کشت ابلاغی از وزارتخانه در سطح معاونین سازمان، تشکیل کارگروه تولیدات گیاهی با محوریت الگوی کشت و کشاورزی قراردادی، تهیه مغایرت‌های سطح کشت موجود با سطوح ابلاغی، تهیه الزامات اجرای طرح ملی الگوی کشت، تهیه برش شهرستانی بر اساس پتانسیل شهرستان‌ها و ابلاغ جهت اجرا، تشکیل جلسه توجیهی طرح الگوی کشت به‌صورت وبینار در سطح مدیران شهرستان‌ها و مسئولین واحدها، تشکیل جلسات منطقه‌ای شهرستان‌ها، جلسات هماهنگی با واحد ترویج جهت ابلاغ برنامه جامع آموزشی ترویجی الگوی به شهرستان‌ها، تهیه برش برنامه های ترویجی الگوی کشت و ابلاغ به شهرستان‌ها، تشکیل کارگروه‌های شهرستانی با حضور فرماندار و ادارات تابعه (تشکیل 21 جلسه شهرستانی)، گزارش گیری و انعکاس عملکرد شهرستان‌ها، تشکیل کمیته‌های فنی الگوی کشت (جلسات کمیته‌های فنی به تعداد 10 مورد در سطح استان)، بازدید از مزارع الگوی کشت ملی ( بازدید بیش از 120 مورد در طول فصل زراعی)، افزایش سطح زیر کشت برنج با بررسی کارشناسی با محققین مرکز تحقیقات ( افزایش سطح به میزان هشت هزار و 500 هکتار با بازدیدهای میدانی و بررسی استعدادهای منطقه‌ای)، تهیه برنامه پیشنهادی الگوی کشت سال زراعی 1403-1402 و ارسال به معاونت زراعت، تهیه برنامه‌های تلویزیونی از مزارع الگوی کشت استان (تهیه حدود 180 دقیقه برنامه و پخش از رسانه استانی) و تهیه برنامه‌های آموزشی در شبکه برکت استانی (تهیه بیش از 10 مورد برنامه آموزشی) اقدامات انجام گرفته در سال 1402 برشمرد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی افزود: در سال زراعی 1401 تا 1402 سطح ابلاغی از سوی وزارتخانه 781 هزار و 615 هکتار بوده که 559 هزار و 192 مربوط به دیم و 222 هزار و 423 مربوط به آبی بوده است. سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی موفق شد در سال 1402-1401، 97 درصد این سطح ابلاغی را اجرا کند که دیم 101 درصد و آبی نیز 86 درصد بود. 

مسئول کمیته نظارت میدانی بر برنامه الگوی کشت نیز در این کارگاه آموزشی گفت: مهم‌ترین رویکردها و ویژگی‌های ناظر بر تدوین الگوی کشت شامل کاهش آب مصرفی خالص و ناخالص، حفظ و ارتقای تولید، افزایش ضریب نفوذ دانش با ارتقاء عملکرد در هکتار و کاهش ضایعات، حفظ و ارتقای شاخص‌های اقتصادی و تجاری ملی و بهره‌برداران، تمرکز بر جهش تولید در دیمزارهای کم بازده، اصلاح کشت سبزی و صیفی از فضای باز به گلخانه، جایگزینی کشت گیاهان علوفه‌ای کم آب بر، جایگزینی کشت دانه‌های روغنی و صرفه‌جویی ارزی است.

عباس پورمیدانی یادآور شد: برای تحقق الگوی کشت رعایت تاریخ مناسب کاشت در دانه‌های روغنی، اصلاح و تکمیل شبکه‌ها و سامانه‌های نوین آبیاری، تقویت مکانیزاسیون در جهت تحقق جهش تولید به ویژه در دیم‌زارها، دسترسی به کودهای پایه و ریزمغذی، توجه به آموزش و انتقال دانش و افزایش سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی و تکمیلی ضرورت دارد.

خبرنگار: مهسا رمضانی