افزایش قدرت برند زعفران ایرانی با رویکرد تعاون

مرتضی معتمد در گفت و گو با خبرنگار ایانا با بیان این که زعفران کالای استراتژیک و اساسی کشاورزی نیست و غذا محسوب نمی‌شود گفت: اهمیت این محصول در ارزآوری بالا، کم آب بر بودن، زمان نیاز به آبیاری متفاوت از سایر محصولات زراعی و باغی، ایجاد اشتغال بالا، و انطباق با الگوی کشت سرزمین خشک و نیمه خشک ایران است.

وی افزود: خواستگاه این گیاه اسپانیا بوده که بعد ها به دلیل سازگاری آب و هوا و نیروی کار ارزان، جغرافیای تولید آن به ایران کوچ کرده، و استاندارد ملی زعفران کشور ما که با الگوگیری از استانداردهای کشور اسپانیا در این حوزه تدوین شده است.

معتمد توضیح داد:  در صورتی که کروسین یا ماده رنگی موجود در زعفران حداقل ۲۲۰ باشد، زعفران نگین محسوب می‌شود؛ اما زعفران ایران تا حدی با کیفیت است که حداقل کراسین موجود در آن ۲۳۵ تا ۲۴۰ است و ما در خریدهای خود، رکورد کروسین ۳۱۵ را نیز تجربه کرده ایم. وی افزود: از میان ۲۱ هزار نمونه آزمایش، بیش از ۴۰ درصد عفران‌های ما کروسین‌های بین ۲۴۰ تا ۲۷۰ دارد و کروسین ۱۵ درصد آن بالای ۲۷۰ درصد است.

معاون امور فنی و بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی با بیان این که سال گذشته به دلیل مشکلات اقلیمی با کاهش تولید مواجه بودیم گفت:  پیش‌بینی می‌شود که امسال تولید زعفران بین ۲۵۰ تا ۲۷۰ تن باشد. 

وی با اشاره به این که در حال حاضر حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد کشاورزان تولید کننده این محصول، عضو تعاونی‌های تولید روستایی ما هستند گفت: ولی رابطه کار تعاونی با این روستاییان اگر قطع نشده باشد بسیار محدود شده است. در حال حاضر در استان خراسان رضوی تعاونی‌هایی در حوزه زعفران فعال بوده، خدمات خوبی به اعضا می‌دهند؛ ولی فعالیت‌های این شرکت‌های تعاونی لکه‌ای و قائم به فرد است. این فعالیت ها سیاست گذاری شده نیست و اگر مدیرعامل با علاقه‌ای در صدر مسئولیت خود نداشته باشد، کارایی خود را از دست خواهد داد.

معتمد تاکید کرد: متاسفانه شرکت‌های تعاونی ما بر اساس فرایند و سیاست گذاری عمل نمی‌کنند. اگر فعالیت تعاونی‌ها بر اساس فرایند و نظاممند باشد، تا حد زیادی می‌تواند در توسعه بخش کشاورزی و تولید محصولاتی مانند زعفران موثر باشد.

وی افزود: شرکت‌های تعاونی نقش بسیار بالایی در تغذیه گیاهی دارند و تغذیه گیاهی نیز رابطه مستقیم با تولید همه محصولات از جمله زعفران دارد. اگر تعاونی‌ها سرمایه کافی در اختیار داشته باشند و رابطه آنها با کشاورز برقرار باشد که بتوانند نهاده را به صورت اعتباری در اختیار زارع قرار داده، و در فصل برداشت محصول پول نهاده‌های واگذار شده را وصول کنند، و در نهایت مدیریت بازار زعفران در دستان تعاونی‌ها قرار بگیرد، شاهد اتفاقات مثبتی خواهیم بود.

معاون امور فنی و بازرگانی سازمان مرکزی تعاون روستایی تصریح کرد: در صورت قدرت یافتن تعاونی ها در این حوزه،هم در حوزه عملکرد در واحد سطح و هم از این جهت که ایران مرجع غیبت گذاری زعفران در دنیا بشود، به نتایج قابل قبولی دست پیدا خواهیم کرد. از آنجا که ایران ۹۰ تا ۹۵ درصد زعفران دنیا را تولید می‌کند، منطقی نیست که مرجع قیمت گذاری این محصول اسپانیا باشد. ولی از آنجا که برداشت و صادرات محصول زعفران در ایران سازماندهی نشده و تحت یک برند ملی نیست، مزیت مدیریت بازار جهانی زعفران را از دست داده ایم.

وی افزود: در حالی که در حال حاضر بازرگانانی از کشورهای دیگر مانند چین، با یک مباشر ایرانی در فصل برداشت به عمق روستاهای ما سفر می‌کنند و ثمره زحمت کشاورزانمان را با قیمت بسیار پایین نقداً خرید کرده با خود می‌برند؛ در حالی که اگر فروش زعفران در قالب تعاونی و سندیکا انجام شود؛ این محصول را با قیمت زیر ۹۰ میلیون تومان عرضه نخواهیم کرد. اما زمانی که فرایند وجود نداشته باشد، منافع فردی ارجحیت پیدا می‌کند.

خبرنگار: شبنم مسعودی